19/11 - 20/12 Ατομική έκθεση της Κατερίνας Αλεξάνδρου με τίτλο Εικόνα: Άλλη, στα καφέ ΕΡΜΗΣ και HEAVEN ( Ρογκότη 4 - Βενιζέλου 3, μέσα στην στοά ). Στα εγκαινια πολιτικό happening από το Project 5 - Alma Kalma με τίτλο Σχόλιο.

Έκθεση φωτογραφίας της Κατερίνας Αλεξάνδρου και happening.

Εγκαινιάζεται την Παρασκευή 19 Νοεμβρίου στις 8.30μμ στα καφέ ΕΡΜΗΣ και HEAVEN, Ρογκότη 4 - Βενιζέλου 3, (μέσα στην στοά), έκθεση φωτογραφίας της Κατερίνας Αλεξάνδρου με τίτλο Εικόνα: Άλλη. Πρόκειται για την περιπλάνηση της φωτογράφου σε ένα ταξείδι αυτογνωσίας. Η έκθεση είναι μια παραγωγή του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.
Επιμέλεια: Θανάσης Ράπτης

Την ημέρα των εγκαινίων το Project 5 - AlmaKalma θα πραγματοποιήσει πολυμορφικό happening με τίτλο Σχόλιο. Το happening Σχόλιο αποτελεί μια σύντομη κριτική στη πορεία της Ευρώπης ως ιδέα και ως πράξη και στην ανάγκη της να επανανοηματοδοτήσει τις αξίες της. 

Διάρκεια της έκθεσης έως 20/12/2010


ΕΙΚΟΝΑ: ΑΛΛΗ
Με όχημα την τέχνη -και σ' αυτή την περίπτωση με όχημα τη φωτογραφία- μπορεί να απαλύνει ένας άνθρωπος μια δύσκολη περίοδο της ζωής του. Να γνωρίσει τον εαυτό του, να εκφράσει τα συναισθήματά του και μέσω αυτής της έκφρασης να επικοινωνήσει με τους άλλους ανθρώπους. 
Πόσο εύκολα όμως μπορεί να το κάνει ένας έφηβος και μάλιστα την ώρα που βρίσκεται στο πέρασμά για το σκληρό κλαμπ των μεγάλων? Πώς μπορεί να εκφράσει τα συναισθήματά του όταν δυσκολεύεται να καταλάβει τί καλά -καλά νιώθει? Και πώς μπορεί να επικοινωνήσει - και μάλιστα δημόσια - με τους άλλους, όταν το μόνο που τον νοιάζει είναι, απλά, να γνωρίσει τον εαυτό του?

Η Κατερίνα Αλεξάνδρου αναζητά την ταυτότητά της φωτογραφίζοντας τον εαυτό της. Παίρνει διάφορες πόζες, πλησιάζει το φως (σαν για να καεί), μεταμορφώνει το πρόσωπό της, με διάφορα μέσα και τρόπους γίνεται κάποια άλλη και μετά παλεύει με την ξένη αυτή εικόνα της, που όμως έφτιαξε μόνη. Με τη μέθοδο της εις άτοπον απαγωγής προσπαθεί να καταλάβει τί δεν είναι, να διαισθανθεί ποια, τελικά, μπορεί, στο καλό, να είναι! 
Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες της είναι ποτισμένες με μια γλυκιά (παρά το ισχυρό contrast τους) μελαγχολία - τόση γνώριμη σε όλους μας. Πρόκειται για κλασσικά πορτρέτα αλλά με σκληρά κροπαρίσματα (σαν όσο πιο κοντά στον καθρέφτη) και αφύσικες, εξωπραγματικές πόζες..... Στα όρια της τεχνικής αρτιότητας τολμά ένα φωτογραφικό πείραμα, με τέτοιο τρόπο, ώστε να μοιάζει με παιχνίδι....
Η περιπλάνηση προς την αυτογνωσία (του μέσου και του εαυτού) μόλις ξεκίνησε. Καλό σου ταξίδι Κατερίνα! Καλό ταξίδι και στους θεατές της έκθεσης. Οι φωτογραφίες της θα βρεθούν ανηρτημένες στα όρια του δημόσιου και του ιδιωτικού χώρου, που στην περίπτωση ενός μπαρ θα έπρεπε να θεωρείται και αυτός δημόσιος. Τυπωμένες σε μεγάλες διαστάσεις, είναι θεατές από τον δρόμο σαν τέχνη μακριά μας, από την στοά με προοπτική, από τους θαμώνες των δύο απέναντι μπαρ σαν περιβάλλον έκπληξη. Καθώς είναι φωτογραφίες διπλής όψης (πολύ πρακτική ευρεσιτεχνία), εξασφαλίζουν θέαση και από τις δύο πλευρές τους, μέσα ή έξω. Είναι αδύνατον να μη σου μιλήσουνε.

Η Κατερίνα Αλεξάνδρου πήρε το πρώτο βραβείο στη 15η Έκθεση Μαθητικής Φωτογραφίας για το 2010 και έγινε αμέσως ενεργό μέλος του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. Συμμετείχε στη φωτογραφική εγκατάσταση Η φωτογραφία στους πέντε ανέμους (ημιτελές κτήριο του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, επί της Οδού Αγίου Δημητρίου) και στην ομαδική έκθεση Φωτογραφικές Ιστορίες (εκθεσιακός χώρος ΉΛΙΟΣ΄ του Δήμου Νεάπολης).


Για το Happening Σχόλιο

Κεντρική Ιδέα
Το σχόλιο αποτελεί αυτό που ο ίδιος ο τίτλος του μαρτυρά, δηλαδή ένα σχολιασμό στη πορεία της Ευρώπης και πιο συγκεκριμένα στην οικονομική και ιδεολογική καχεξία στην οποία η τελευταία έχει περιέλθει. Μία σύντομη προσπάθεια αναπαράστασης του σύγχρονου δυτικού ανθρώπου ο οποίος, συνειδητοποιώντας τον κίνδυνο που διατρέχει να Υπάρξει εντός ενός ιδεολογικού Κενού, προσπαθεί να επανανοηματοδοτήσει τις Λέξεις. Αδειάζει λοιπόν από τα σημαίνοντα που επιθυμεί να αναθεωρήσει τα σημαινόμενά τους που θέλει να καταργήσει Πετά στα σκουπίδια τα κακώς κείμενα της ιστορίας και αφήνει χώρο να ξαναγεμίσουμε, με ιστορική γνώση πλέον, τις έννοιες ιδεολογία, κομμουνισμός, παγκοσμιοποιημένη οικονομία, τέχνη, διανόηση, Ευρώπη...
Το Υποκείμενο δεν είναι ανίκανο να δράσει μέσα στην Ιστορία.

Αφιερώνεται σ' ένα πολιτισμό που πεθαίνει


*Τo κείμενο που χρησιμοποιείται αποτελεί κολάζ κειμένων των Allen Ginsberg και Guy Debord , ενώ το video έργο του Peter Greenaway.
Το project5-AlmaKalma είναι το πενταετές ερευνητικό πρόγραμμα του Εργαστηρίου Έρευνας Παραστατικών Τεχνών AlmaKalma υπό τη διεύθυνση του Γ. Μήτρου, που ξεκίνησε το 2009 και του οποίου τα μέλη, κατόπιν διαλογής, συμμετέχουν ως performer- ερευνητές, ταυτόχρονα, στα καθήκοντά τους συμπεριλαμβάνονται διάφορες δραστηριότητες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το ιδεολογικό πλαίσιο του εργαστηρίου. 

 

 

Allen Ginsberg (Απο το ποίημα Europe! Europe!) και Guy Debord (In girum imus nocte et consumimur igni)

Europe! Europe! (απόσπασμα)
(...)
Είμαι στο κρεβάτι στην Ευρώπη
μόνος με παλιά κόκκινα εσώ-
ρουχα συμβολικά του πόθου 
για γάμο με την αθανασία
μα η αγάπη του ανθρώπου τέλεια 
δεν είναι το Φλεβάρη βρέχει 
όπως κάποτε για τον Μπωντλαίρ 
εδώ και εκατό χρόνια 
αεροπλάνα μουγκρίζουν στον αέρα
αυτοκίνητα φουλάρουν στους δρόμους 
ξέρω για που τραβάνε στο θάνατο
σύμφωνοι είναι που ο θάνατος έρχεται 
πρίν απ' τη ζωή που άνθρωπος κανείς
τέλεια κανένα δεν αγάπησε κανείς 
δεν νιώθει ευτυχία στον καιρό του
το νέο γένος δεν γεννήθηκε είναι 
που κλαίω γι' αυτή την αρχαιότητα 
και αναγγέλω τη μέλλουσα χιλιετία. 
(...) 

In girum imus nocte et consumimur igni (απόσπασμα)
(...)
Και πράγματι οι άνθρωποι αυτοί γελιούνται στα πάντα και δεν μπορούν παρά να παραλογίζονται με ψέματα. 
Είναι φτωχοί μισθωτοί που νομίζουν πως είναι ιδιοκτήτες, 
πλανημένοι αδαείς που θεωρούν τους εαυτούς τους μορφωμένους, 
νεκροί που νομίζουν ότι ψηφίζουν. 
Δεν είναι παρά αριθμοί σε γραφικές παραστάσεις που κατασκευάζουν ηλίθιοι.
Οι εξουθενωτικές συνθήκες ύπαρξης τους προκαλούν τον σωματικό, ψυχικό και διανοητικό εκφυλισμό τους. 
Τους χωρίζει η γενικευμένη απώλεια κάθε γλώσσας που να αντιστοιχεί στα γεγονότα, 
απώλεια που τους απογορευεύει και τον παραμικρό διάλογο.
(...) 

 

Καθώς ο σύγχρονος καλλιτέχνης επέκτεινε το χωρικό πλαίσιο παρουσίασης του έργου του, η έννοια του χώρου διαμορφώθηκε ως ένα βασικό συστατικό της καλλιτεχνικής πρακτικής. Κατ αυτόν τον τρόπο, ο όρος «εγκατάσταση» όριζε όχι τόσο το αντικείμενο αυτό καθεαυτό, αλλά περισσότερο τους συσχετισμούς μεταξύ διαφορετικών στοιχείων ή την αλληλεπίδραση των αντικειμένων και του χώρου που τα περιέχει. 
Η αντίληψη αυτή βοηθήθηκε από την αφηρημένη τέχνη, καθώς με αυτήν αποκαλύφθηκε στους καλλιτέχνες ότι ο καλλιτεχνικός χώρος, ο χώρος μέσα στα όρια του πίνακα, είναι ένας κόσμος αυτόνομος από άποψη οργάνωσης. 

Σταδιακά η οργάνωση του καλλιτεχνικού χώρου έγινε ένα βασικό μέλημα του σύγχρονου καλλιτέχνη. Καθοριστικής σημασίας υπήρξαν η Body Art και η Performance, μέσω των οποίων έγινε αποδεκτή η παραδοχή του μοντέλου ως αυτόνομου έργου, οι εγκαταστάσεις (installations), μέσω των οποίων προστέθηκε η χρήση έτοιμων αντικειμένων που δεν τα είχαν δημιουργήσει καλλιτέχνες, και η τεχνολογία, η οποία αξιοποίησε την έτοιμη εικόνα.
Αυτοί οι βασικοί παράγοντες ώθησαν το σύγχρονο καλλιτέχνη όχι να παρουσιάζει πλέον τις δυνατότητές του στην απεικόνιση, αλλά να προσπαθεί να οργανώνει τον κόσμο του με τη σκέψη, οπότε η τέχνη άλλαξε χαρακτήρα και από χειρωνακτική έγινε περισσότερο φιλοσοφική.
Παράλληλα, η σχετικότητα του χρόνου εμφανίζεται ως κεντρικό θέμα της καλλιτεχνικής έρευνας και ως σημαντικό συστατικό της δομής του καλλιτεχνικού έργου. Με αυτόν τον τρόπο ο καλλιτέχνης διερευνά τη διαλεκτική σχέση ανάμεσα στο εφήμερο και στο διαρκές. Με τις Performances, τα Happenings, τις Εγκαταστάσεις, την Process Art και με τη χρήση μέσων της τεχνολογίας που στηρίζονται στο χρόνο (video, κινηματογράφος, ψηφιακή εικόνα, Η/Υ) η έννοια του χρόνου αποτέλεσε δομικό στοιχείο του έργου τέχνης. 
Η δυνατότητα να ενσωματωθεί το κοινό μέσα στην εικόνα του video άλλαξε τη σχέση καλλιτέχνη, καλλιτεχνικού έργου και θεατή, καθώς ο τελευταίος συγχωνεύεται στον κόσμο του έργου τέχνης και το έργο τέχνης ενσωματώνεται στην πραγματικότητα του θεατή. Αυτή η αλληλεπίδραση τέχνης και θεατή στάθηκε επίσης αφετηρία σημαντικών ερευνών. Η τεχνολογία προσέφερε στον καλλιτέχνη μια νέα γκάμα εργαλείων και νέες μορφές για την καλλιτεχνική δημιουργία: Video Art, Computer Art, Laser Art, ηχογλυπτική, ηλεκτρονικές εγκαταστάσεις, Net Art. Η χρήση του υπολογιστή εμπλούτισε το έργο πολλών καλλιτεχνών. Η προσέγγιση του τρισδιάστατου χώρου και της κίνησης μέσα σ αυτόν με μια αληθοφανή αναπαράστασή του ή η μελέτη πολύπλοκων από κατασκευαστική άποψη μορφών αποτέλεσαν μερικές δυνατότητες του νέου εργαλείου στα χέρια των καλλιτεχνών. 
Ο ερχομός των διαδραστικών και πολυμεσικών τεχνών ενίσχυσαν την άποψη ότι η κατανόηση ενός έργου αποτελεί μια αντιληπτική διαδικασία μέσω της νοητικής, χωρικής, σωματικής και φυσικής εμπειρίας.
Οι προσπάθειες αυτές εκφράζουν στην πραγματικότητα την αλλαγή της αντίληψης για την καλλιτεχνική δημιουργία, η οποία υπερβαίνει πλέον το καθαυτό καλλιτεχνικό πλαίσιο και επιδιώκει τη μεταμόρφωση του οπτικού, υλικού και κοινωνικού περιβάλλοντος. Αυτή η εξέλιξη παρουσιάζει την αλλαγή της δημιουργικής κατεύθυνσης του καλλιτέχνη σε σχέση με την κοινωνία: από την τέχνη ως αντικείμενο στην τέχνη ως περιβάλλον, διαδικασία, συμβάν ή λειτουργία που πραγματοποιείται με την ανταπόκριση του θεατή σε μια σειρά αντιληπτικών ερεθισμάτων.
Επηρεασμένος από προτάσεις αρχιτεκτονικού σχεδιασμού ο Dani Karavan αντιλήφθηκε το περιβάλλον ως ένα γιγάντιο καλλιτεχνικό αντικείμενο, στο οποίο επιχείρησε να διερευνήσει τις διαλεκτικές σχέσεις ανάμεσα στα στοιχεία του. Στο έργο του White Square,στο Tel Aviv μια γεωμετρική κατασκευή που αποτελείται από κλίμακες πάνω και κάτω από την επιφάνεια του εδάφους και φορμαλιστικά στοιχεία τα οποία καταλήγουν σε μια κοιλότητα η οργάνωση του χώρου έγινε το βασικό μέλημα.
Από την άλλη πλευρά η κινούμενη εικόνα αποτελεί σήμερα τον κατεξοχήν τρόπο έκφρασης ενός σημαντικού μέρους της διεθνούς καλλιτεχνικής σκέψης. Η Ιρανή Shirin Neshat, της οποίας το έργο εστιάζει στη ζωή των συμπατριωτών της και στην πολιτική κατάσταση της χώρας της, έχει δηλώσει ότι έχει εγκαταλείψει τη ζωγραφική και τη γλυπτική, επιλέγοντας το φιλμ ως καλλιτεχνικό μέσο έκφρασης, γιατί είναι το μέσο με το οποίο μπορεί να καταγράψει την πραγματικότητα αλλά και να πάει πέρα από αυτήν και ταυτόχρονα να απευθυνθεί σε ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων. Η κινούμενη εικόνα είναι πλέον ένα κυρίαρχο μέσο στη σύγχρονη διεθνή σκηνή, όπως και η διερεύνηση των δυνατοτήτων για τη δημιουργία τέχνης μέσα από την πληροφορία και την τεχνολογία.
Ελένη Πολυχρονάτοy
Εικαστικός- Διδάκτωρ σε τέχνη και περιβάλλον του Τμήματος Θεωρίας και Ιστορίας της Τέχνης Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.