Διοργάνωση συνάντησης / συζήτησης για την καλλιτεχνική Φωτογραφία
(22 Οκτωβρίου 6μμ CAPSIS HOTEL)
…και έκθεση φωτογραφίας
Στις 22 και 23 Οκτωβρίου 2005 διοργανώνεται από το ένθετο μηνιαίο περιοδικό της εφημερίδας «Καθημερινή» ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ, διήμερο εκδηλώσεων στη Θεσσαλονίκη, στο ξενοδοχείο CAPSIS, που θα περιλαμβάνει εκθέσεις, σεμινάρια φωτογραφίας και επαγγελματική έκθεση φωτογραφικών ειδών.
Παράλληλα, στον ίδιο χώρο, διοργανώνεται με ευθύνη του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, στρογγυλό τραπέζι / συζήτηση με θέμα: «Προοπτικές της καλλιτεχνικής φωτογραφίας στην Ελλάδα – Ελπίδες και πραγματικότητα» και έκθεση φωτογραφίας.
Σημειώστε ότι η εποχή είναι άκρως κατάλληλη για μια τέτοια ανοικτή παρουσίαση-συζήτηση, αφού μετά από μήνες απραξίας, διορίστηκε τελικά διευθυντής στο Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, το μοναδικό του είδους του στην Ελλάδα.
Στο πάνελ της συζήτησης θα παρευρίσκεται ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κ.Ζαχόπουλος, ο βουλευτής κ.Καλαφάτης, ο διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης κ.Ιωακειμίδης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης κ. Καρκατσέλης και o καλλιτεχνικός διευθυντής του «Μήνα Φωτογραφίας» κ.Μωρεσόπουλος.
Θα παρευρίσκονται επίσης όλοι οι εμπλεκόμενοι στην καλλιτεχνική φωτογραφία της Ελλάδας (Πρόεδροι φορέων, επιμελητές εκθέσεων, εκδότες περιοδικών, καλλιτέχνες φωτογράφοι, καθώς και απλοί λάτρεις της τέχνης της φωτογραφίας).
Η συμμετοχή όλων μας είναι επιτακτική, για την επίτευξη δημιουργίας διαλόγου και η συζήτηση θα μπορούσε να αποβεί πάρα πολύ γόνιμη.
Συνοπτική παρουσίαση των λεχθέντων στο στρογγυλό τραπέζι / συζήτηση με θέμα: «Προοπτικές της καλλιτεχνικής φωτογραφίας στην Ελλάδα – Ελπίδες και πραγματικότητα»
22 Οκτωβρίου 2006 CAPSIS HOTEL (Θεσσαλονίκη)
Πρωτοβουλία /Διοργάνωση: Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης
…Στο πάνελ της συζήτησης συμμετείχαν: O Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κ. Χρήστος Ζαχόπουλος, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και του Φωτογραφικού Κέντρου Σκοπέλου κ. Βαγγέλης Ιωακειμίδης, ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης κ. Βασίλης Καρκατσέλης και o Καλλιτεχνικός Διευθυντής του «Μήνα Φωτογραφίας» κ. Σταύρος Μωρεσόπουλος.
Την εκδήλωση τίμησαν με την παρουσία τους ο Γιώργος Τσάρας (Κρατικό Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης), ο Ηλίας Μυκονιάτης (Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης), ο Βύρωνας Μιχαηλίδης (Κρατική Ορχήστρας Θεσσαλονίκης), ο Μηνάς Σαμαντζίδης (Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού -Γραφείο Θεσσαλονίκης), καθώς επίσης εκπρόσωποι άλλων φορέων, εκδότες περιοδικών και πλήθος φίλων της φωτογραφίας.
Την ημερίδα χαιρέτησαν ο κ. Τάκης Τζήμας, εκδότης του περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ και πραγματικός οικοδεσπότης της ημερίδας και ο κ.Σταύρος Καλαφάτης, Βουλευτής Θεσσαλονίκης της ΝΔ, οι οποίοι και βοήθησαν έμπρακτα για την πραγματοποίηση αυτής της συνάντησης.
Ήταν η πρώτη φορά που εκπρόσωπος αυτής της κυβέρνησης κλήθηκε να παραθέσει τις θέσεις του για την καλλιτεχνική φωτογραφία, η οποία ως τέχνη που βρισκόταν και βρίσκεται –εκτός εξαιρέσεων- έξω από την αγορά, σπανίως απασχόλησε το κράτος τόσο σοβαρά όσο οι άλλες τέχνες. Περίπου θεωρείται αυτονόητο ότι ο «άδολος» καλλιτέχνης φωτογράφος θα πρέπει να χρηματοδοτεί την παραγωγή του έργου του ο ίδιος, εξασκώντας κάποιο άλλο σχετικό ή –τις περισσότερες φορές- άσχετο επάγγελμα! Ποτέ δεν ενισχύθηκε με αναθέσεις και αγορές έργων του για τη διακόσμηση δημοσίων κτηρίων ή τον εμπλουτισμό των συλλογών των Μουσείων (που γίνεται σχεδόν αποκλειστικά με δωρεές).
Κάποιοι ομιλητές, από την ασφάλεια που τους παρείχε η θέση τους, διατύπωσαν με ευκολία «πολιτικώς ορθές» απόψεις, άλλοι απλά γκρίνιαξαν –σε κάποια σημεία μάλιστα με έντονο τρόπο-, με αποτέλεσμα να μη λείψουν και οι παρεξηγήσεις. Σημαντικές ήταν και οι παρεμβάσεις από το κοινό.
Ο κ. Ζαχόπουλος παρέθεσε μια σειρά από θέσεις και δράσεις που προγραμμάτισε η κυβέρνηση για το άμεσο μέλλον και αντιμετώπισε με ειλικρίνεια και χιούμορ κάποιες φορές, σίγουρα όμως χωρίς «πολιτικάντικο» τρόπο τους ομιλητές και το κοινό.
Λύσεις –φυσικά- δε βρέθηκαν άμεσα. Πολλές υποσχέσεις δόθηκαν. Κάποιοι είπαν «έλα μωρέ, μία από τα ίδια». Το σίγουρο κέρδος όμως από την ημερίδα είναι το συμπέρασμα ότι η καλλιτεχνική φωτογραφία στην Ελλάδα υπάρχει και έδωσε το στίγμα της –ελπίζουμε ότι το Υπουργείο το σημείωσε στο χάρτη- και ότι η συζήτηση για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει άρχισε.
(Στην συνέχεια παρατίθενται μικρά αποσπάσματα από τις ομιλίες των συμμετεχόντων)
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ ΤΗΣ ΣΥΖΗΤΗΣΗΣ κ.ΣΤΑΥΡΟΣ ΔΑΓΤΖΙΔΗΣ
Σας καλωσορίζουμε και κοινό και ομιλητές σ’ αυτή τη συζήτηση που ξεκινάει εδώ σήμερα με πρωτοβουλία του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης . Ευκαιρία δόθηκαν τα σεμινάρια του περιοδικού ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ και το Φωτογραφικό Κέντρο, πιστό στις αρχές του, δεν άφησε την ευκαιρία ανεκμετάλευτη, για να ανοίξει και να συνεχίσει ένα διάλογο πάνω στη φωτογραφία, με δεδομένη την κυβερνητική αλλαγή και την αλλαγή στο Υπουργείο Πολιτισμού και τη δημιουργία ερωτηματικών για την τύχη και την συνέχεια της φωτογραφίας στην Ελλάδα.
Σας παρουσιάζω τους ομιλητές από τα αριστερά έτσι όπως τους βλέπετε:
Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και του Φωτογραφικού Κέντρου Σκοπέλου κ.Ιωακειμίδης, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού κ.Ζαχόπουλος, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του «Μήνα Φωτογραφίας» κ.Μωρεσόπουλος και o καλλιτεχνικός διευθυντής του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης κ. Καρκατσέλης.
Τελειώνοντας θα καλέσω τον κ.Τζήμα, που είναι και ο οικοδεσπότης της σημερινής συνάντησης, να μας κάνει έναν χαιρετισμό και να μας μιλήσει και κείνος για τη φωτογραφία και για τα σεμινάριά του.
Ο ΕΚΔΟΤΗΣ ΤΟΥ «ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΥ» κ.ΤΑΚΗΣ ΤΖΗΜΑΣ
Κύριε Πρόεδρε δεν έχω να πω τίποτε ιδιαίτερο παρά να ευχαριστήσω όλους όσους ήλθαν να μας τιμήσουν με την παρουσία τους εδώ απόψε και ιδιαίτερα τον κ. Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Πολιτισμού. Κάναμε μια προσπάθεια να οργανώσουμε αυτή την εκδήλωση με μεγάλο κόπο ομολογώ, αλλά είδαμε με πολύ ευχάριστη έκπληξη ότι υπήρχε μεγάλη ανταπόκριση, τόσο από τους ανθρώπους και παράγοντες της αγοράς, όσο και από τους φορείς της πόλης. Κάναμε ένα μικρό αφιέρωμα στο τεύχος που κυκλοφόρησε σήμερα και νομίζω ότι με τον τρόπο μας συμβάλλαμε κι εμείς προς αυτή την κατεύθυνση θετικά. Περιμένω κι εγώ ν’ ακούσω με ιδιαίτερο ενδιαφέρον όσα θα ειπωθούν εδώ πέρα και την ανταλλαγή σκέψεων και απόψεων για το θέμα μας και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες αυτής της μίνι συνδιάσκεψης.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ
Μαζί μας είναι και ο Βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας κ. Σταύρος Καλαφάτης, ο οποίος έχει ευαισθησία στον πολιτισμό. Θα θέλαμε κι εκείνος να μας μιλήσει και να μας πει τις σκέψεις του.
Ο ΒΟΥΛΕΥΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΝΔ κ ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΑΦΑΤΗΣ
Εγώ θα κάνω έναν πολύ σύντομο χαιρετισμό. Πιστεύω ότι τα συμπεράσματα που θα βγουν μέσα από μια τέτοια συζήτηση θα είναι πάρα πολύ σημαντικά, θα βοηθήσουν και το χώρο της φωτογραφίας, αλλά θα βοηθήσουν και το ρόλο της Θεσσαλονίκης στο κομμάτι της φωτογραφίας. Θα μου επιτρέψετε να σας κάνω έναν πολύ σύντομο χαιρετισμό, προσπαθώντας να διαλύσω ένα μύθο που υπάρχει σχετικά με τους πολιτικούς ότι μιλούν πολύ.
Η φωτογραφία είναι η φυλάκιση μιας στιγμής. Αυτό είναι και το βασικό στοιχείο της έννοιας της μοναδικότητας της φωτογραφίας που μπορεί να ζήσει αιώνια. Η διατήρηση εν ζωή ενός παρελθόντος που άλλοτε με νοσταλγία, άλλοτε με χαρά μας δίνει τη δυνατότητα να κρατάμε στα χέρια μας την ίδια μας την ιστορία. Η τέχνη της φωτογραφίας μπορεί να αφορά σε λίγους, αλλά απευθύνετε σε πολλούς. Η καλλιτεχνική της διάσταση θα πρέπει κυρίως εδώ στη Θεσσαλονίκη να προωθηθεί και η σημερινή εκδήλωση – διάλογος δίνει τη δυνατότητα σε όλους μας να τη διερευνήσουμε διεξοδικότερα, να την αναλύσουμε, αλλά και να τη στηρίξουμε. Και είναι σημαντικό το γεγονός ότι γίνεται εδώ στη Θεσσαλονίκη, όπου οι τέχνες και ο πολιτισμός είναι οι έννοιες σύμφυτες με την ιστορία της πόλης, το έμψυχο δυναμικό, αλλά κυρίως με το μέλλον της. Είναι ιδιαίτερα θετικές λοιπόν τέτοιες πρωτοβουλίες όπως η σημερινή, που λαμβάνει το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης, δημιουργώντας αφενός τις προϋποθέσεις ενός γόνιμου διαλόγου, παρέχοντας παράλληλα τη δυνατότητα να διαμορφωθούν πολιτικές που θα ενισχύσουν το χώρο της φωτογραφίας, αλλά και το ρόλο της Θεσσαλονίκης στο ευρύτερο πολιτισμικό περιβάλλον. Και αυτό το τελευταίο στοιχείο που σας αναφέρω νομίζω ότι είναι και το διακύβευμα αυτού του πολύ σημαντικού διαλόγου που ανοίγει σήμερα, δηλαδή το πώς θα μπορέσουμε να συνδυάσουμε την ανάδειξη, την προώθηση, την ενίσχυση της καλλιτεχνικής φωτογραφίας, με την παράλληλη ενίσχυση του ρόλου της Θεσσαλονίκης, έναν ρόλο που παραδοσιακά διατηρεί εδώ και πολλά χρόνια, αλλά που θα πρέπει κατά την άποψή μου από πολιτικής πλευράς βλέποντας τα πράγματα, να το αναδείξουμε αυτό το στοιχείο ως ένα ανταγωνιστικό σε εισαγωγικά πλεονέκτημα της περιοχής μας, σε σχέση με όλες τις άλλες περιοχές και τις πόλεις στο ευρύτερο περιβάλλον της ΝΑ Ευρώπης. Και νομίζω ότι αυτό είναι το στοίχημα που καλούμαστε να κερδίσουμε.
Ο ΣΥΝΤΟΝΙΣΤΗΣ
…Χαιρόμαστε γι αυτά τα λόγια που ακούσαμε για το στοίχημα της Θεσσαλονίκης, ελπίζουμε να το κερδίσουμε.
Καλώ τον κ. Ιωακειμίδη να ξεκινήσει.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗΣ, ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΜΦΘ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΚΣ
…Σχετικά με τη φωτογραφία. Αντίθετα με μια διαδεδομένη ιδέα, η φωτογραφία δεν είναι μια λαϊκή τέχνη. Το γεγονός ότι όλοι μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν, δημιουργεί συχνά έναν τοίχο για την κατανόησή της σαν καλλιτεχνική χρήση. Η διφορούμενη έννοια για τη φωτογραφία, η οποία βγαίνει από τη σχέση οικειότητας που συντηρεί με την πραγματικότητα και η αναγνώριση στην ιστορία της σημαντικών έργων, μας υποχρεώνουν από τη μια πλευρά να τη διαχωρίσουμε από οποιαδήποτε άλλη αναπαράσταση και από την άλλη να διαχωρίζουμε την συγγραφική ή δημιουργική φωτογραφία από τη φωτογραφία εικονογράφησης. Χρειάζεται λοιπόν ένας συλλογισμός εναλλασσόμενος ως προς την φύση της φωτογραφίας και την πραγματοποίησή της στη φωτογραφική πράξη και μέσα στην ιστορία της. Ένα από τα μεγάλα ερωτήματα του φωτογράφου είναι να διαπραγματευτεί ταυτόχρονα δύο κόσμους. Τον κόσμο της πραγματικότητας, το banal που τον περιβάλλει και τον υποκειμενικό κόσμο της δημιουργίας του. Αυτή η διαμάχη μπορεί να μετατραπεί σε πηγή αστάθειας μέσα στη φωτογραφική πράξη. Σε περιόδους ανασφάλειας ο φωτογράφος μπορεί να εγκλωβιστεί στην εκλογή μεταξύ δύο δυνατοτήτων: Της φωτογραφίας σαν παράθυρο, ένα άνοιγμα στον κόσμο, απομονώνοντας την υποκειμενικότητα και της φωτογραφίας σαν καθρέφτη, γυρισμός στον εαυτό του, μη λαμβάνοντας υπόψη τον κόσμο. Καταλαβαίνουμε εύκολα ότι το βασικό πρόβλημα για τον δημιουργό φωτογράφο, τον συγγραφέα δηλαδή και έξω από κάθε εμπορική δέσμευση, δεν είναι τόσο τι να φωτογραφήσει, ούτε πώς να φωτογραφήσει, αλλά μάλλον γιατί να φωτογραφήσει. Διότι η φωτογραφική πράξη εγκλείει μια στάση σε σχέση με το πραγματικό. Άλλοι καλλιτέχνες ή ποιητές χρησιμοποιούν τη γλώσσα σαν υλικό για την τέχνη τους, οι χορευτές χρησιμοποιούν το σώμα τους, οι ηθοποιοί χρησιμοποιούν σαν υλικό το άτομό τους, που βάζουν να ερμηνεύσει έναν ρόλο μιας άλλη προσωπικότητας, οι μουσικοί χρησιμοποιούν τον ήχο, οι ζωγράφοι το χρώμα και τη ματιέρα. Με τη φωτογραφία έχουμε την εισαγωγή ενός καινούργιου υλικού, τη φωτοευαίσθητη επιφάνεια. Αυτά είναι λίγα λόγια γιατί κυρίως επικεντρώνουμε στην καλλιτεχνική χρήση της φωτογραφίας, χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε ότι η φωτογραφία, πέρα από την καλλιτεχνική της φύση, έχει και άλλες χρήσεις, ερασιτεχνικές, επιστημονικές, ιστορικές. ¨Ήθελα όμως να κάνουμε μια συγκεκριμένη τοποθέτηση πάνω σ’ αυτό το κομμάτι που λέμε την καλλιτεχνική χρήση της φωτογραφίας, γιατί ο όρος φωτογραφία περιλαμβάνει πάρα πολλά πράγματα….
ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΑΧΟΠΟΥΛΟΣ, ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ ΤΟΥ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ
Καλησπέρα .Να ευχαριστήσω το περιοδικό Φωτογράφος και το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης για αυτή την πρόσκληση ,τη θεωρώ πολύ ενδιαφέρουσα .Να ευχαριστήσω και τον Σταύρο Καλαφάτη που μεσολάβησε .
Σ’ ότι αφορά την φωτογραφία νομίζω πως όσο και σύγχρονη κι αν είναι μια ματιά μερικά πράγματα είναι κλασικά .Χαίρομαι που βρίσκονται εδώ εκπρόσωποι από άλλους οργανισμούς που εποπτεύονται από το Υπουργείο πολιτισμού όπως ο Γιώργος Τσάρας , πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης ,ο Ηλίας Μυκονιάτης από το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης, ο Βύρωνας Μιχαηλίδης της Κρατικής ορχήστρας Θεσσαλονίκης .
Ως υπουργείο ενθαρρύνουμε την επικοινωνία και τη συνεργασία μεταξύ των διαφόρων φορέων που υπηρετούν τις διάφορες τέχνες κυρίως επειδή υπάρχει ευρύ περιθώριο συνέργιας ,συνύπαρξης των τεχνών σε ενιαίες εκδηλώσεις .Η ομιλία μου που ελπίζω να είναι σύντομη ,δομείται στα κεφάλαια : εκπαίδευση ) ιδρύματα ) θεσμοί - διοργανώσεις ) υποδομές ) χρηματοδότηση ) προβολή ) αποκέντρωση ) συν ενέργειες ) ψηφιοποίηση ) παιδεία .
Σε ότι αφορά την εκπαίδευση ,είναι σαφές ότι παρέχεται από τα τεχνικά επαγγελματικά επιμελητήρια ,τα ινστιτούτα επαγγελματικής κατάρτισης , υπάρχουν ιδιωτικοί οργανισμοί όπως ο Α.Κ.Τ.Ο ,τα Τ.Ε.Ι και τα ΑΕΙ (………………………)
Ένα δεύτερο κεφάλαιο της εκπαίδευσης είναι η επιμόρφωση εκπαιδευτικών δηλαδή αυτός ο διαμεσολαβητής ανάμεσα στην τέχνη και στο παιδί που μας ενδιαφέρει από νωρίς να λάβει γόνιμα ερεθίσματα ,να μάθει να αγαπάει μια τέχνη- να μην την έχει σα μια φευγαλέα εντύπωση .(…)Ένα θέμα είναι λοιπόν είναι η επιμόρφωση .Τα σεμινάρια όπως αυτά εδώ που οργανώνετε και εσείς και βέβαια τα εργαστήρια φωτογραφίας δήμων και άλλων φορέων αυτοδιοίκησης και πολιτισμού .
Σε ότι αφορά τα ιδρύματα υπάρχει το τμήμα φωτογραφίας της διεύθυνσης εικαστικών στο υπουργείο πολιτισμού και βέβαια τα ιδρύματα που υπηρετούν την τέχνη της φωτογραφίας : είναι το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ,το κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ,το Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης ,το Μουσείο Φωτογραφίας ,το Φωτογραφικό Κέντρο Σκοπέλου ,το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ,το Τελόγλειο Ίδρυμα ,το Μουσείο Μπενάκη ,το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και άλλα πολλά ..
Σε ότι αφορά τους θεσμούς και τις διοργανώσεις αναφέρθηκε η φωτοσυγκυρία ,ο μήνας φωτογραφίας ,η photovision που είναι επαγγελματική ανά διετία και εδώ έχουμε να ανακοινώσουμε και εξαγγέλθηκε νομίζω την Biennale εικαστικών με φορέα το κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, η οποία σαφώς θα στεγάσει και εκθέσεις φωτογραφίας .
Σε ότι αφορά τις υποδομές το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης μετά από σκληρό αγώνα «ξεκόλλησε» από το τέλμα .Είναι ταγμένο στο 3ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης και ήδη εντός του Οκτωβρίου έχουμε την 1η δημοπράτηση .Ο υπολογισμός της διευθύντριας είναι ότι στις αρχές του 2008 θα είναι έτοιμο .
Το Μουσείο Μπενάκη θα αναπτύξει πιο έντονη δραστηριότητα και ειδικά το τμήμα του στην οδό Πειραιώς έχει χώρους και υποδομές που μπορούν άνετα να φιλοξενήσουν εκθέσεις και εκδηλώσεις φωτογραφίας .Το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης , το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού και χώροι μουσείων που υπάγονται στο υπουργείο πολιτισμού και ταυτόχρονα έχουν τις υποδομές εκείνες ,τη διάθεση και την πολιτική μας βούληση να φιλοξενήσουν εκθέσεις φωτογραφίας και άλλες εκδηλώσεις (……..) Τελευταία αφήνω την Υφανέτ η οποία είναι μια υπόθεση που συζητιέται εδώ και δεκαετίες στη Θεσσαλονίκη .. .Εκτιμούμε ότι είμαστε σε ένα πολύ ώριμο στάδιο να προχωρήσουμε μέσα στο 2006 στην ένταξη αυτού του έργου-στο ένα του μέρος- στο 3ο κοινοτικό πλαίσιο στήριξης σε ότι αφορά την αγορά του κτιρίου από την Εθνική τράπεζα .Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα σύγχρονο και πολυδύναμο εικαστικό κέντρο στα πλαίσια του 4ου –πλέον- κοινοτικού πλαισίου στήριξης γιατί πρόκειται για μια πολύ μεγάλη επένδυση ..
Ότι αφορά την χρηματοδότηση υπάρχει βέβαια η κρατική χρηματοδότηση φορέων και εκδηλώσεων που είναι από το Υπουργείο πολιτισμού αλλά και από άλλα υπουργεία όπως το Μακεδονίας Θράκης και τρίτα υπουργεία .Υπάρχουν οι προγραμματικές συμβάσεις που έχει συνάψει το Υπουργείο πολιτισμού με διάφορους δήμους οι οποίοι διατηρούν εργαστήρια φωτογραφίας .
Στο θέμα των προγραμματικών συμβάσεων απ ’ότι βρήκα μια κατάσταση πολύ απλωμένη από πλευράς δημοσιονομικής ,πολλές υπογραφές και χρέη από παρελθόντα έτη .Προσπαθούμε μέσα στο γενικό μεγάλο οικονομικό πρόβλημα που κληρονομήσαμε να βάλουμε τα πράγματα σε μια τάξη ώστε να είμαστε συνεπείς σε αυτές τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει το υπουργείο .Θα έλεγα ότι σε πολλούς δήμους υπάρχει μια αντίληψη ότι όλα αυτά τα κέντρα ,τα εργαστήρια κλπ είναι για να ασκείται μια πολιτική και πολιτισμού αλλά ταυτόχρονα και κοινωνική –αυτό από πλευράς τους προσεγγίζεται σαν μια δωρεάν παροχή υπηρεσιών πολιτισμού .Βέβαια σε ορισμένες περιπτώσεις θα μπορούσε να υπάρχει ένα στοιχειώδες ανταποδοτικό τέλος από πλευράς αυτών των συμμετοχόντων γιατί το κύριο ζητούμενο είναι να αυξηθούν οι πόροι ,κάποιος να εκτιμήσει τελικά αυτό το οποίο παρέχεται και δεν είναι εντελώς συμβολικό αντίθετα μαθαίνει να αποκτά παροχές υπηρεσιών παιδείας και πολιτισμού και ταυτόχρονα αυξάνει το πολιτισμικό του πεδίο. ………………………………..
Υπάρχουν οι χορηγίες ,ένας θεσμός που είχε εισάγει η Ν.Δ στις αρχές της δεκαετίας του 90’ με μηδενική φορολόγηση με την κα. Άννα ……….. ………Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 90 επιβαρύνθηκαν με ένα φόρο 20% και έτσι χαρακτηρίστηκε εύστοχα «χορηγοκτόνο» Το ποσό αυτό του φόρου μειώθηκε στο 10% αλλά ηδη οι χορηγίες είχαν πέσει στο 1/10 του ποσού του 92’ ή του 93’ ….
Τώρα το Υπουργείο πολιτισμού με βουλευτή επικρατείας την κα. Χρυσή Καρύδη ετοιμάζει ένα νομοσχέδιο το οποίο αφορά τις χορηγίες και τη δυνατότητα φορολογικών απαλλαγών σε σχέση με τις χορηγίες για να ενθαρρυνθεί ο ιδιωτικός τομέας να επενδύσει στον πολιτισμό .
Σε ότι αφορά την προβολή είναι ένα θέμα πολύ καίριο και χαιρετίζω εδώ τον Μηνά Σαμαντζίδη του οργανισμού προβολής Ελληνικού πολιτισμού στη Θεσσαλονίκη
Μια πολιτική που ανέλαβε τώρα ο οργανισμός που εκδηλώθηκε και με αυτή την έκθεση που ήδη λαμβάνει χώρα στο Μουσείο Φωτογραφίας ,διοργανώνει εκθέσεις και περιοδείες σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας αλλά υπάρχει και το θέμα της προβολής στο εξωτερικό .Υπάρχει ο μεγάλος κόμβος του υπουργείου πολιτισμού το culture guide ,υπάρχουν εκθέσεις –στο εξωτερικό είχαν οργανωθεί ,μπορούν να σχεδιαστούν και να οργανωθούν και τώρα . Σίγουρα όμως είναι ένα πεδίο στο οποίο μπορούν να γίνουν πολλά περισσότερα ..
Να πω βέβαια πως η προβολή δεν είναι θέμα κράτους και μόνον και να πω ευρύτερα πως ο πολιτισμός δεν είναι μια έννοια αποκλειστικής αρμοδιότητας –ευτυχώς- του υπουργείου αλλά και υπόθεση όλων των Ελλήνων . Οι άνθρωποι δημιουργούν ,η τεχνική που συμβαδίζει με τις τέχνες εξελίσσεται (………) και με την πρωτοβουλία την ιδιωτική ο κινηματογράφος εντός και κυρίως εκτός ,στηρίζεται πολύ σε ιδιωτικά κεφάλαια ,προσπαθούμε και εδώ να καταφέρουμε κάτι ανάλογο .Οπότε είναι θέμα του ιδιωτικού τομέα –πολιτικής ,αν θέλετε, των εντύπων των μέσων μαζικής ενημέρωσης ,εφημερίδων κλπ ..Πάντως είναι ένα γενικότερο πρόβλημα ,η προβολή των ελλήνων καλλιτεχνών στο εξωτερικό ,μια πολιτική που είχε ακολουθηθεί και η οποία ας το πούμε εστιάζεται σε μεγάλα μεν γεγονότα τα οποία δεν έχουν μια ανταποδοτικότητα και έχουν ένα συγκυριακό ή ευκαιριακό χαρακτήρα τύπου outlook (……)
Μπορεί να έφερε εδώ μεν μερικά εντυπωσιακά ονόματα ταυτόχρονα όμως δεν είχε την ανταπόδοση να εξαγάγει Έλληνες καλλιτέχνες . Αυτό εντοπίζεται και στις εκθέσεις φωτογραφίας και εικαστικών .Είναι κάτι το οποίο στο σύνολο του μας προβληματίζει σ’ ότι αφορά το σχεδιασμό μας ..
Σ’ ότι αφορά το κεφάλαιο αποκέντρωση αναφέρθηκα σε μια σειρά προγραμματικών συμβάσεων που έχει το υπουργείο .Υπάρχει δραστηριότητα πολλών δήμων -ανεξάρτητα από τις σχέσεις με το υπουργείο πολιτισμού –ανεξάρτητων φορέων οι οποίοι δρουν ,όλα αυτά τα θεωρούν πολύ γόνιμα, είναι θέμα συντονισμού. Δεν ξέρω κατά πόσο αυτός θα ήταν καλός με μια έννοια γραφειοκρατικής συγκέντρωσης αλλά το να έχει κανείς μια ευρεία ματιά του τι συμβαίνει κάπου είναι καλό όχι με διάθεση επέμβασης αλλά με διάθεση ευρύτερης πληροφόρησης .
Σ’ ότι αφορά τις ενέργειες η πολιτική μας ενθαρρύνει τέτοιες συνεργίες (Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ,Φεστιβάλ Ελληνικού τραγουδιού ) οι οποίες δίνουν διέξοδο σε πολλές τέχνες και πλουτίζουν τη βασική από τον εκάστοτε φορέα υπηρετούμενη τέχνη .
Σ’ ότι αφορά το κεφάλαιο της ψηφιοποίησης βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα της κοινωνίας της πληροφορικής το οποίο χρηματοδοτεί η κοινωνία της πληροφορίας και το υπουργείο πολιτισμού .Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται η ψηφιοποίηση αρχείου του Μουσείου Φωτογραφίας .
Αυτό το οποίο επιδιώκουμε μέσω του εκπροσώπου μας Στεφανου Κολιάκα ,καθηγητή του Εθνικού Μετσόβειου πολυτεχνείου στο εθνικό δίκτυο εκπροσώπων ………….. που εκτυλίσσεται στην Ευρώπη είναι να γίνει ένας εθνικός πολιτισμικός ιστός δηλαδή όλοι αυτοί οι μικροί φορείς –που κάποιοι είναι κρατικοί άλλοι είναι ιδιωτικοί ,ομάδες πολιτών ,σύλλογοι κλπ ,που έχουν να ψηφιοποιήσουν ή ψηφιοποιούν ήδη ένα πλούσιο υλικό , να μπορέσουν να βρεθούν σε αυτόν τον εθνικό πολιτιστικό ιστό ο οποίος να είναι προσπελάσιμος και ο πλούτος που θα δημιουργηθεί από και για τον κάθε ενδιαφερόμενο .
Το κεφάλαιο παιδεία είναι ενδιαφέρον . (……………………………………….)
Μια ιδέα την οποία έχω καταθέσει μιλώντας για την προετοιμασία του 4ου κοινοτικού πλαισίου στήριξης έχει έναν χαρακτήρα γεωγραφικό αλλά όχι μόνον ..! Είναι η ιδέα της πολιτισμικής Εγνατίας .Οι δρόμοι δεν κουβαλούν μόνο ανθρώπους και οχήματα κουβαλούν και συνήθειες ,ιδέες ,προϊόντα τέχνης ,γενικά μια κουλτούρα .. Η Εγνατία είναι μια αρχαία οδός με τους κάθετους άξονες επικοινωνίας με τα Βαλκάνια και με την κεντρική Ευρώπη , είναι ένας δρόμος κατά μήκος του οποίου έχουν αναπτυχθεί υποδομές πολιτισμού ,υπάρχουν κάποια σημεία που έχουν παγκόσμια εμβέλεια (Δωδώνη ,Βεργίνα ,Πέλλα ,οι Φίλιπποι της Καβάλας , το Άγιο όρος της Θεσσαλονίκης ….) ,υπάρχουν θεσμοί που είναι εν’ εξελίξει ή μπορούν να αναπτυχθούν κατά μήκος αυτής της πολιτισμικής Εγνατίας . Υπάρχουν πολλά κτίρια που μπορούν να αναπτύξουν εκπαιδευτική δραστηριότητα , υπάρχει η Εγνατία της πληροφορικής με την ανάπτυξη-ενίσχυση επιχειρήσεων νέων τεχνολογιών κατά μήκος του άξονα αυτού . Η Εγνατία της παιδείας που αρχίζει με το Ιόνιο πανεπιστήμιο , πανεπιστήμιο Ιωαννίνων , πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας , τα 3 πανεπιστήμια της Θεσσαλονίκης , το πανεπιστήμιο της Θράκης μαζί με τα ΤΕΙ που υπάρχουν –όλα αυτά μπορούν από τους σταθμούς εξυπηρέτησης αυτοκινήτων που θα αναπτυχθούν κατά μήκος της Εγνατίας να προβληθούν μέσω του κατάλληλου πληροφοριακού υλικού (σταθμοί πληροφόρησης ) σχετικά με τις εκδηλώσεις και τα κέντρα πολιτισμού που υπάρχουν και ταυτόχρονα μικρές εκθέσεις που είτε θα παραπέμπουν σε μικρότερους χώρους είτε εκεί θα αποτελούν αυτοτελή γεγονότα .
Ελπίζοντας ότι δεν σας κούρασα είμαι στην διάθεση σας .
ΚΑΡΚΑΤΣΕΛΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΟΥ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Τι είναι το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης; Μια εναλλακτική συνεύρεση φωτογράφων που βρίσκονται μαζί για να επικοινωνούν και να μην τους τσακίσει η ζωή, μια συνεύρεση εντός της οποίας ελπίζουμε να τροφοδοτεί πάθος και ιδέες ο ένας στον άλλον, ιδέες που τουλάχιστον στα πλαίσια της ομάδας να μπορούν να πραγματοποιηθούν.
Οι περιοδείες εκθέσεων σε πόλεις της Βόρειας Ελλάδας για παράδειγμα είναι στα πλαίσια αυτού του σκεπτικού, να διευρύνουμε τον κύκλο των συνομιλητών μας, να διατηρούμε προς εαυτούς τις φιλίες και να τις διευρύνουμε προς τρίτους, να παραμείνουμε άνθρωποι μέσω αυτής της φιλίας και αυτό, το να έχουμε φίλους παντού, να μη μας αφήσει να σταματήσουμε τη φωτογραφία.
Τι φωτογράφοι θα ήμασταν αν κάθε χρόνο δε μεταγγίζαμε νέο αίμα, άμα δε συντηρούσαμε μια σχολή φωτογραφίας όπου κάθε χρόνο σαράντα-πενήντα άτομα δε μαθαίνανε τη φωτογραφία στα τμήματα αρχαρίων ή προχωρημένων;
Τι φωτογράφοι θα ήμασταν, αν δε φροντίζαμε την εξέλιξη μας, αν δεν ψάχναμε το επόμενο, αν δε διερευνούσαμε το διαφορετικό, αν δηλαδή δεν καλούσαμε στην πόλη μας, στη Θεσσαλονίκη φωτογράφους από διάφορα μέρη της Ελλάδας και του εξωτερικού, να μας δείξουν και να μας διδάξουν αυτό για το οποίο τους αναγνωρίζουμε, αυτό στο οποίο είναι ειδικοί; Από τη Σουηδία για παράδειγμα φέραμε ένα φωτογράφο να μας διδάξει την τεχνική της κυανοτυπίας, από τη Δανία δύο χαράκτες να μας διδάξουν την τεχνική της σύγχρονης φωτοχαρακτικής με πολυμερικά(νοικιάσαμε ολόκληρο εργαστήριο) κ.ο.κ.
Τι φωτογράφοι θα ήμασταν αν δεν κρατούσαμε συνεχώς το ότι η φωτογραφία για να λειτουργεί στη σύγχρονη τέχνη δεν μπορεί να παραμείνει στο επίπεδο των Ελλήνων πρωτοπόρων(π.χ. του Μπαλάφα); Η φωτογραφία προχωρά αλλάζοντας, όπως αλλάζουν και οι άλλες τέχνες, η ζωή η ίδια προχωρά, άρα πρέπει να προχωρήσουμε, να εξελισσόμαστε καθημερινά και εμείς, να εξελίσσουμε τη φωτογραφία μας σε κάθε επίπεδο.
Τι φωτογράφοι θα ήμασταν αν δεν ενδιαφερόμασταν το έργο το οποίο παράγουμε να μη γίνεται υπόθεση της κοινωνίας, να μην έχει κοινό να συνδιαλεχθεί μαζί του; Να γιατί τρέχουμε τη φωτογραφία παντού όπου μπορούμε, από εργοστάσια σε μπαρ και από φεστιβάλ μέχρι και σε εισόδους πολυκατοικιών.
Τι φωτογράφοι θα ήμασταν αν δεν ενδιαφερόμασταν για την εκάστοτε επόμενη γενιά, για την γενιά που φτάνει, για τους μαθητές της μέσης και πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, μαθητές που σύντομα θα ενταχθούν στην κοινωνία μας και ίσως κάποιος και στην δική μας ομάδα Να γιατί βοηθάμε τους καθηγητές στα σχολεία να διεκπεραιώσουν σωστά διάφορα προγράμματα που συμπεριλαμβάνουν τη φωτογραφία, να γιατί βοηθάμε με ξεναγήσεις σε εκθέσεις, γιατί κάθε χρόνο διοργανώνουμε την έκθεση μαθητικής φωτογραφίας, όπου κυρίως παίρνουν μέρος οι οργανωμένες στα σχολεία ομάδες φωτογραφίας.
Αυτοί είμαστε.
Και μέσα στην αγωνία μας να προχωρήσουμε, θελήσαμε να προσπαθήσουμε και για τη διεθνοποίηση του προγράμματος μας. Να ξεφύγουμε από τα στενά όρια της Θεσσαλονίκης(χωριό είναι μπροστά στο Παρίσι, το Λονδίνο, το Βερολίνο π.χ.) Στα πλαίσια του εφικτού, δηλαδή των φτηνών μετακλήσεων με υψηλά ποιοτικά κριτήρια στραφήκαμε προς τα Βαλκάνια, χώρες που δεκαετίες τώρα διδάσκουν τη φωτογραφία με αποτελέσματα στις σχολές καλών τεχνών τους. Και έτσι ξεκινήσαμε τις ‘Όψεις Βαλκανικής Φωτογραφίας’. Στην αρχή φέρνοντας μόνο έργα και καλλιτέχνες για εκθέσεις, συνέδρια, ομιλίες και περιοδείες στη Βόρεια Ελλάδα και αργότερα, στέλνοντας και δικούς μας δημιουργούς στις δικές τους χώρες, στα δικά τους φεστιβάλ, καταφέρνοντας σήμερα να λειτουργεί ένα αυτόνομο δίκτυο που παράγει και χωρίς τη δική μας διαμεσολάβηση. Η ιδέα, οι διευθύνσεις τα e-mail και τα τηλέφωνα έχουν διασπαρεί σε τόσους πολλούς φορείς, που μπορούμε να καυχηθούμε ότι η ελληνική φωτογραφία ταξιδεύει πλέον, χωρίς ιδιαίτερο κόπο από μας.
Σε αυτά τα πλαίσια της διεθνοποίησης και της δημιουργίας επιπλέον δικτύων, μετά από πολλούς κόπους καταφέραμε να ιδρύσουμε την ένωση των (μη κρατικών)Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ Φωτογραφίας. Μαζί με 33 άλλα φεστιβάλ φωτογραφίας υπογράψαμε στο Lotz της Πολωνίας το Σεπτέμβριο του 2005 την ιδρυτική του PHOTOFESTIVAL UNION, ενός θεσμού που θα εργαστεί για την έγκαιρη κυκλοφορία της πληροφορίας, για την ενορχήστρωση σημαντικών εκθέσεων και φυσικά την κυκλοφορία παραγωγών. Πρόκειται για πολύ σημαντικό βήμα, το μέγεθος του οποίου θα καταλάβει κανείς αν διαβάσει το κατάλογο των όσων φεστιβάλ συμμετέχουν, όπως του Τάμπερε στη Φιλανδία, η Φοτογκράφια της Ρώμης, η Τριενάλε του Αμβούργου, ο Διεθνής μήνας της Μόσχας, ο μήνας της Μπρατισλάβα και άλλα, που θα σας καλέσουμε για την παρουσίαση αυτής της συμφωνίας, αυτού του νέου δικτύου. Γιατί όμως τόσος κόπος;
Ένας δημιουργός φωτογράφος στη Θεσσαλονίκη, για να παράγει έργο ικανό, να σταθεί στη διεθνή σκηνή πρέπει να εργαστεί όπως και οι συνάδελφοι του σε όλο τον κόσμο. Σκληρή δουλεία για δύο-τρία χρόνια(365 μέρες το χρόνο) και για ένα τουλάχιστον οχτάωρο την ημέρα. Μιλάμε για όχι εφαρμοσμένη φωτογραφία, για τα προς το ζείν, αλλά για την παραγωγή πρωτότυπων ‘άχρηστων΄ έργων τέχνης. Όπως ο ζωγράφος που ζωγραφίζει έναν πίνακα.
Σκληρή εργασία έως τη στιγμή που το παραχθέν έργο φτάνει να μας ικανοποιήσει, έως τη στιγμή που έχουμε4 στα χέρια μας αυτό που θεωρούμε ιδανικό και λέμε ‘τελειώσαμε’.
Ε, και; Χρειαζόμαστε 20.000 ευρώ για να προχωρήσει, να ολοκληρωθεί αυτή η παραγωγή, να τυπωθούν οι εικόνες στις διαστάσεις, στα χαρτιά και με τον τρόπο που θεωρείται ιδανικός από το δημιουργό τους. Να βρεθούνε χρήματα για την παρουσίαση, τις κορνίζες, τους καταλόγους και όλα όσα ξέρουμε ότι είναι απαραίτητα για μια μη ενταγμένη στην αγορά παραγωγή. Που να βρεθούνε τόσα χρήματα για φωτογραφίες και πόσες φορές να γίνεις χορηγός του εαυτού σου; Το σύνηθες είναι ο ίδιος ο δημιουργός αν δεν αποσύρεται, να μιζεριάζει τη δουλειά του. Αυτός που δούλευε τόσα χρόνια για σαράντα-πενήντα φωτογραφίες 1,5 x 2 μέτρων, την ώρα που τελειώνει, να μην έχει τα χρήματα να την ολοκληρώσει.
Να γιατί χάνουμε τόσο πολύτιμο χρόνο, για να οικοδομήσουμε αυτά τα δίκτυα ανταλλαγών σημαντικού έργου μεταξύ των ευρωπαϊκών σημαντικών φεστιβάλ.
Εκεί που ο δημιουργός θα είχε ως προοπτική να αντιμετωπίσει μόνο μια σημαντική έκθεση ‘στο χωριό Θεσσαλονίκη’, άντε και μια μικρή περιοδεία από Βόλο μέχρι Αλεξανδρούπολη, τώρα έχει μπροστά του σαφώς ένα ευρύτερο πεδίο, μια πιθανότητα περιοδείας για χρόνια σε όλα τα σημαντικά φεστιβάλ της Ευρώπης και τότε το κόστος αντιμετωπίζεται διαφορετικά. Τότε η τεράστια επένδυση ‘για φίλους’ μετατρέπεται σε αποσβέσιμη επένδυση. Αλλιώς αντιμετωπίζεις τα 20.000 ευρώ, αν πρόκειται να σε συστήσουν σε βάθος χρόνου στους μεγαλύτερους διοργανωτές εκθέσεων φωτογραφίας στην Ευρώπη και αλλιώς αν αυτά τα χρήματα καταλήξουν σε πέντε-έξι μήνες σε κάποια αποθήκη. Το λέω με πόνο, γιατί ισχύει αυτό που είπε ο Σταύρος(Μωρεσόπουλος), δυστυχώς δεν υπάρχει αγορά. Δεν είναι αγορά οι τέσσερεις Έλληνες συλλέκτες, που έχουν και οι τέσσερεις έργα σου εδώ και είκοσι χρόνια. Αν περιμένω στα 30 χρόνια που είμαι φωτογράφος να αγοράσουν από δύο έργα μου οι τέσσερεις συλλέκτες, κάηκα! Έλεος! Αυτή δεν είναι αγορά να συντηρήσει καλλιτέχνες. Ούτε είναι αγορά οι φίλοι και οι συγγενείς ή κάποιοι που ενδέχεται να μου έχουν κάποια υποχρέωση και κάποια στιγμή να αγοράσουν έργο μου, συνήθως από τα φτηνά.
Για αυτό η έννοια της απόσβεσης ενός τεράστιου κοστολογίου, (βλέπετε στο κοστολόγιο δεν έχει συμπεριληφθεί το ενοίκιο του studio, τα υλικά που ξοδεύτηκαν για την παραγωγή των αρνητικών, το κόστος του εξοπλισμού, τα πάγια, οι αμοιβές των μοντέλων που ενδεχομένως χρησιμοποιήθηκαν και φυσικά ούτε λόγος για το τι θα τρώει όλα αυτά τα χρόνια ο φωτογράφος για να μπορεί να ζει, να αναπνέει και να παράγει), έστω και με την ηθική πλευρά του θέματος που καλύπτεται από την αναγνώριση της περιοδείας είναι τόσο κεφαλαιώδης σημασίας για ένα δημιουργό.
Ας έλθουμε τώρα στο ψητό. Πως τα έχουμε καταφέρει όλα αυτά, ως Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης; Πρώτα από όλα, με την αυτοχρηματοδότηση, την αυτοχρηματοδότηση, την αυτοχρηματοδότηση! Δεύτερον, με υπερβολική και από πολλούς εθελοντική εργασία. Πολύ εργασία από πολύ κόσμο και για να μπορεί να αποδίδει αυτή η εργασία, συμμετοχή στη διοίκηση. Κάθε μέλος του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης έχει την ‘υποχρέωση’ να συμμετέχει στη συλλογική διοίκηση. Μέσω αυτού ερχόμαστε στις χορηγίες.
Νομίζει το Υπουργείο Πολιτισμού, αν πιστέψει κανείς αυτά που αναγκάζονται ή υποδεικνύονται κάθε τόσο, ότι είναι εύκολο να βρει κανείς χορηγούς. Εγώ λέω ότι είναι το αποκορύφωμα της ξεφτίλας για ένα δημιουργό.
Ετοιμάζεις μια πρόταση των 20.000 ή των 100.000 ευρώ, έχοντας χάσει δεκάδες εργατοώρες από το δημιουργικό σου χρόνο, ξοδεύεις ένα σωρό χρήματα για να την ετοιμάσεις και προωθήσεις και στο τέλος, σαν ελεημοσύνη εισπράττεις 1000 ευρώ, λες ευχαριστώ και συνεχίζεις. Αυτή είναι η πραγματικότητα που αντιμετωπίζουμε σε καθημερινή βάση, αφού παράλληλα τρέχουμε πολλά και διαφορετικών επιπέδων project. Και από πάνω, κάποιοι που γνωρίζουν το έργο μας, να μας θεωρούν τυχερούς επειδή καταφέρνουμε, να βρίσκουμε τους χορηγούς που βρίσκουμε.
Ο αγώνας που δίνουμε για την καλλιτεχνική φωτογραφία είναι τρομερός και χωρίς έσοδα( όλα παρέχονται δωρεάν για να μην μπλέξουμε με την εφορία) και ευτυχώς που κάπου-κάπου για κάποια από τα σχέδια μας παίρνουμε και κάποια βοήθεια από κάποιο υπουργείο και ανακουφιζόμαστε, αν και ψίχουλα. Π.χ. το Υπουργείο Εξωτερικών έπρεπε να μας χρηματοδοτήσει με μεγάλα κονδύλια για την πολιτική που ασκούμε στα Βαλκάνια και για να μην αναφέρουμε τις χώρες γύρω μας που έχουνε τη Θεσσαλονίκη ως κέντρο, από το οποίο προμηθεύονται με μια σύντομη εκδρομή τα φωτογραφικά τους υλικά, ακριβώς με τον τρόπο που και εμείς-προ Ε.Ε.- ψωνίζαμε από Μόναχο, Παρίσι ή Λονδίνο.
Ας ξαναγυρίσουμε όμως στο ψητό, με μια διευκρίνιση. Όλα αυτά που λέμε αφορούν την καλλιτεχνική φωτογραφία, τη δημιουργική ή την εικαστική, όπως διάβασα κάπου πρόσφατα. Όχι την ‘επαγγελματική’, την εφαρμοσμένη εκδοχή της. Δεν ενδιαφέρει το φορέα μας και δε συζητάμε για τα προβλήματα των φωτορεπόρτερ, του φωτογραφείου της γειτονιάς ή για τους ασχολουμένους με τη διαφημιστική φωτογραφία κ.τ.λ. Εμείς ενδιαφερόμαστε για τον καλλιτέχνη φωτογράφο και εδώ είναι το ψητό για τη σημερινή μας συνάντηση.
Θα θέλαμε να φύγουμε από εδώ με την κατανόηση ότι το Υπουργείο Πολιτισμού, η κοινωνία, αλλά και οι άλλοι φωτογράφοι πρέπει να αλλάξουν στάση- επιτέλους- απέναντι σε αυτή τη μερίδα των δημιουργών που ασχολούνται αποκλειστικά με την καλλιτεχνική φωτογραφία. Να τους αντιμετωπίσουν, όπως ακριβώς ένα ζωγράφο, που εργάζεται ώρες πάνω στο έργο του, (το ίδιο κάνουμε και εμείς), ένα γλύπτη, ή ακόμα και ένα μουσικό ορχήστρας, που χτυπάει το οχτάωρο του.
Είμαστε κοντά στις άλλες τέχνες, γιατί πιστεύουμε στη διάδραση των τεχνών, θέλουμε η φωτογραφία να μπλέξει με το χορό, το θέατρο ή τη μουσική, θέλουμε γιατί πιστεύουμε ότι κάτι έχουμε να προσφέρουμε, κυρίως όμως γιατί κάτι έχουμε να πάρουμε για να εξελίξουμε το μέσον μας, για να εξελιχθούμε οι ίδιοι.
Και τι είναι αυτό που εισπράττουμε από αυτή τη συνύπαρξη; Ότι για το Υπουργείο Πολιτισμού, για τους ίδιους τους καλλιτέχνες αλλά και για την κοινωνία, ο χορευτής, ο μουσικός, ή ο ηθοποιός πρέπει να πληρώνεται για όσο καιρό κάνει πρόβες, ο φωτογράφος, όχι. Ο χορευτής, ο μουσικός ή ο ηθοποιός είναι επαγγελματίες, ενώ ο φωτογράφος, δήθεν όχι! Αυτοί έχουν να ζήσουν οικογένεια, ενώ ο φωτογράφος, όχι!
Αυτή η αντίληψη θέλουμε να αλλάξει και για να αλλάξει πρέπει πρώτα να αλλάξει ως συνείδηση στους συναδέλφους φωτογράφους και στο Υπουργείο Πολιτισμού. Να αλλάξουμε μέσα μας τον τρόπο που διαχωρίζουμε τους φωτογράφους με βάση τον τρόπο που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι την καλλιτεχνική φωτογραφία. Άλλο ο επαγγελματίας(με ότι σημαίνει), άλλο ο φωτογράφος του σαββατοκύριακου ή ο ερασιτέχνης(ανεξαρτήτως του όγκου παραγωγής) και άλλο ο δημιουργός( άσχετα με κριτήρια αποδοχής, πρωτοπορίας κ.τ.λ.)
Τέλος χρόνου; Απότομο τέλος, αλλά O.K. Μην ξεχνάτε όμως το ψητό! Δεν υπάρχουν δύο ειδών καλλιτέχνες. Οι δημιουργοί ζητάμε ίδια αντιμετώπιση με εικαστικούς, χορευτές, μουσικούς, ηθοποιούς! Ευχαριστώ.
