Παρακολουθώ χρόνια την εργασία του Βασίλη Καρκατσέλη και πάντα συνεχίζει να με ξαφνιάζει με τα ερωτήματα, που κάθε φορά μας υποβάλει σε κάθε νέα του εργασία.
Εργάζεται σχεδόν ταυτόχρονα στα δύο άκρα της φωτογραφικής εικόνας. Από τη μία μεριά δουλεύει με αυτό που αποκαλούμε παραδοσιακή αντίληψη, αισθητική και χρήση της λειτουργίας του φωτογραφικού μέσου, και από την άλλη κοπιάζει ακατάπαυστα για την καταστροφή τους.
Κάθε φορά που σε καλεί στα εγκαίνια μιας έκθεσής του, δε γνωρίζεις με ποιάς από τις δύο κατευθύνσεις έργα θα σε περιμένει, τι λεξικό θα χρειαστεί να κρατάς στην τσέπη σου, ώστε να τα διαβάσεις και συνδιαλλαγείς μαζί τους.
Είναι ένας απρόβλεπτος δημιουργός.
Τα ΄΄δίπολα΄΄ όμως, η νέα του δουλιά δε με ξάφνιασαν. Επισκέπτης για καιρό τώρα στο εργαστήριό του, για την παραγωγή μιας άλλης έκθεσης, τα γνώρισα και τα είδα να αναπτύσονται σιγά-σιγά, δίχως σύγχυση των μέσων και των σκοπών, να συγκεντρώνονται κομμάτι-κομμάτι. Τον είδα να ζει τη βασανιστική πρόκληση της εκ των προτέρων ή υστέρων συλλογήςτων τμημάτων της,παρακολούθησα την αγωνία του να ζευγαρώσει εικόνες πέραν της ΄΄πρωτοτυπίας΄΄, εικόνες που κινούνται από έναν προφανή συσχετισμό (τις ονομάζει εικόνες εισαγωγήςπου θα καταφέρουν να ανοίξουν δίαυλο συνομιλίας και με τους πιο απλούς θεατές της έκθεσής του) έως και τον εννοιολογικό, εικόνες που συμπληρώνουν ή αντιμάχονται η μία την άλλη, εικόνες που διαπραγματεύονται τη σχέση μας με τη θρησκεία, την πατρίδα, την ιστορία, την τέχνη, την κατανάλωση, την έκληση των ηθών.
Ζευγάρια φωτογραφιών, που στις μεγάλες διαστάσεις τους -σχεδόν ολοτοίχιες- υποδέχονται το θεατή τους σα μία εικόνα, όχι για να τον καταβροχθήσουν, αλλά για να τον ενσωματώσουν στον προβληματισμό τους.
Αυτή τη φορά δεν κόβει τις φωτογραφίες του σε κομμάτια, για να τις ανασυνθέσει στο εργαστήριο και να τις παρουσιάσει στον τοίχο σαν ένα νέο όλον, αλλά τοποθετεί δίπλα-δίπλα δύο ξεχωριστά έργα, που στο ίδιο πλαίσιο θα δημιουργήσουν ένα ενιαίο νέο. Δύο φωτογραφίες από άλλους τόπους και άλλους χρόνους,που προτείνονται να εξεταστούν σαν μία. Αντί να τεμαχίσει τη φωτογραφημένη πραγματικότητα, τεμαχίζει την ίδια την πραγματικότητα σε έλαχιστα τμήματα πολύ μακράν της τεκμηρίωσης. Με την παλαιάς τεχνολογίας χειροκίνητη μηχανή του, πλησιάζει τόσο το θέμα του -ενάντια σε όλους τους νόμους της αγοράς- ώστε να αφήνει απ΄έξω όλα τα κατά περίσταση περιττά. Δε σκηνοθετεί ποτέ το θέμα τουπροκειμένου να εκμαιεύσει την απαραίτητη συσσώρευση. Όλες οι καταστάσεις που φωτογραφίζει, όλα του τα τόσο ετερόκλητα θέματα είναι ΄΄ευρεθέντα΄΄ όπως λέει κατά τη διάρκεια των ατελείωτων πηγαινέλα στο χαοτικό περιβάλλον της σύγρονης μεγαλούπολης.
Η πραγματικότητα δεν υφίσταται επεμβάσεις από το φωτογράφο της, δεν παραποιήται, απλά, αποκόπτεται από τον εαυτό της, από την επίφασή της, τεμαχίζεται ερμητικά και μεγενθύνεται. Πρόκειται για μία προσπάθεια του φωτογράφου να μας εξασκίσει -σε πρώτο επίπεδο- να βλέπουμε το πραγματικό πέρα απ΄ τα φανταχτερά στολίδια του, για να μπορέσουμε στη συνέχεια να κατανοήσουμε τον αόρατο σκελετό του, τη δομή του. Αν εγκαταλείψουμε την επιφάνεια και προχωρήσουμε βαθύτερα, προς ανακάλυψη αυτής της χρυσής ισορροπίας του έξω με το μέσα, αυτού που δεν βλέπουμε, με αυτό που μπορούμε να δούμε εντός μας με τα μάτια του νου, θεωρητικά τουλάχιστον, θα συνδέσουμε τα συστατικά του όλου, του είμαι και του είναι. Οι λεπτομέριες, με ουσία ή όχι, τις οποίες προσπερνάμε βιαστικά στη συναρπαστική επίκαιρη ζωή μας, εάν μας αποκαλύψουν τις αξίες τους, ίσως μας αναγκάσουν να κοντοσταθούμε και για τις λεπτομέρειες της εντός μας εσωτερικής αλήθειας. Διαδικασία προσφοράς από την πόλη, μέσω του φωτογράφου, προς κάθε ευαίσθητο δέκτη.
Η πόλη στερημένη από την όποια γοητεία της, αποκαλείπτει τις γεμάτες αρμονία και συναισθήματα μυστικές γωνίες της, μετουσιωμένες σε κάτι άλλο. Η πόλη σαν κάτι που υπήρχε πρίν από εμάς και θα συνεχίζει να υπάρχει πολύ μετά τη φυσική μας παρουσία, σαν δηλαδή ένα υπεράνω ημών ον, στέλνει σε όλους μηνύματα. Μακρυά από την Carte Postales εικόνα της, από τους λογοτεχνικούς μύθους και τη δημόσια κοινή αποδοχή της, διαμεσολαβεί για μία καθαρά πνευματική μας πορεία προς το όλον.
Τα μάτια είναι όργανα καμωμένα να βλέπουν μόνο το ορατό, όργανα, δηλαδή, με μία άκρως περιορισμένη δυνατότητα. Ποιός θα μπορούσε να τα κατηγορήσει για αυτό; Θα ήταν άδικος. Είναι στο χέρι του καθένα μας να μετατρέψει αυτή την αίσθηση σε διαμεσολάβηση για κάτι πολύ πιο σύνθετο, για κάτι πιο ουσιαστικό. Στα ΄΄δίπολα΄΄ η συνύπαρξη δύο εικόνων σε μία, σαν μία άσκηση, ζητά να συνδιάσουμε, να κοιτάξουμε από το μέρος στο όλον, και κατόπιν ξανά από τα πίσω προς τα εμπρός, για μία χωρίς εμπόδια κατανόηση.
Ο διαμεσολαβητής φωτογράφος ήταν παρών την ώρα της λήψης και την ώρα που οι εικόνες μπαίναν δίπλα-δίπλα. Στην έκθεση η φωτογραφία είναι παρούσα με όλα τα χαρακτηριστικά της. Εύχομαι και το κοινό τους.
Ε. ΑΥΛΙΔΟΥ
ΚΑΡΚΑΤΣΕΛΗΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
(Σύντομο βιογραφικό)
Γεννήθηκε στο Παλαιό Φάληρο Αττικής το 1952 Παρακολούθησε και συνεχίζει με κάθε ευκαιριία να παρακολουθεί, μαθήματα ζωγραφικής, χαρακτικής και φωτογραφίας.
Έχει παρουσιάσει τη χαρακτική και ζωγραφική του εργασία σε 11 ατομικές και πάνω από 50 ομαδικές εκθέσεις, σε Ελλάδα και εξωτερικό. Του έχουν απονεμηθεί για αυτήν 5 διπλώματα και έπαινοι.
Τη φωτογραφική του εργασία έχει παρουσιάσει σε 22 ατομικές (μερικές από τις οποίες τελούν υπό περιοδία) και πάνω από 100 ομαδικές εκθέσεις.
Έχει λάβει μέρος σε happenings, εγκαταστάσεις και ομαδικές δράσεις γιά τη διεύρυνση της επικοινωνίας του κοινού με το έργο τέχνης,αν και κινείται στο περιθώριο της διανομής τους.
Ιδρυτικό μέλος στην ομάδα τοιχογραφιών τησ ΕΕΔΥΕ, έχει λάβει μέρος στην εκτέλεση,από το 1979, 28 τοιχογραφιών σε κοινόχρηστους χώρους διαφόρων πόλεων.
Διετέλεσε παραγωγός ραδιοφωνικών πολιτιστικών εκπομπών, ενώ άρθρα του με θεωρητικά και κριτικά κείμενα για τη Φωτογραφία, την Αισθητική, την Τέχνη και τον Πολιτισμό, έχουν δημοσιευθεί σε εφημερίδες και περιοδικά.
Έχει διοργανώσει καλλιτεχνικά σεμινάρια, διαλέξεις και σημαντικό αριθμό εκθέσεων ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών.
Για την κοινωνική του δραστηριότητα εκλέγεται το 1982 Δημοτικός Σύμβουλος στο Δήμο Παλαιού Φαλήρου.
Το 1984 αποσύρεται στη Θεσσαλονίκη και εργάζεται κυρίως με την καλλιτεχνική φωτογραφία. (Τον απασχολεί τόσο η παραδοσιακή αντίληψη για αυτήν, όσο και το ταξείδι της πέραν των ορίων.)
Το 1984 ιδρύει τη ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΤΡΙΑΝΔΡΙΑΣ (γνωστή σε όλους σα ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ), το 1988 την πολυμορφική ομάδα ΦΩΤΟΔΡΑΜΑ και το 2001 την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΟΜΟΓΡΑΦΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ.
Κατά το παρελθόν εξέδωσε 24 τεύχη του περιοδικού ΦΥΛΛΑ ΓΙΑ ΤΗ ΓΡΑΦΗ ΜΕ ΦΩΣ, ενός θεωρητικού περιοδικού για την εκτός ορίων φωτογραφία, σταθερά στο πλευρό της σύγχρονης φωτογραφικής σκηνής της Θεσσαλονίκης.
Διετέλεσε μέλος της Συμβουλευτικής Επιτροπής του Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης και σύμβουλος της Γκαλερί Φωτογραφίας ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ.
Σήμερα είναι πρόεδρος της καλλιτεχνικής επιτροπής του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης. Μέλος διάφορων δραστήριων καλλιτεχνικών ομάδων, εργάζεται για τη διάδραση των τεχνών.
Διδάσκει φωτογραφία σε διάφορες σχολές.
Υπάρχει σημαντική βιβλιογραφία για το έργο του, μέσα από δημοσιεύσεις και καταλόγους εκθέσεων.
ΕΠΙΛΟΓΗ ΑΤΟΜΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ
1983 ΔΙΠΛΗ ΕΚΘΕΣΗ. Αίθουσα Τέχνης Δήμου Παλ. Φαλήρου και
Πολιτιστικός Σύλλογος Παλ. Φαλήρου. Αθήνα.
1984 ΠΑΝΩ ΠΟΛΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Πολιτιστικό Κέντρο Μιχάλης Παπαδόπουλος.
Άνω Πόλη, Θεσσαλονίκη.
1985 ΠΑΝΩ ΠΟΛΗ, ΜΙΑ ΔΙΑΦΟΠΕΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ. Πολιτιστικό Κέντρο Μιχάλης
Παπαδόπουλος. Θεσσαλονίκη.
1985 ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ. Πνευματικό Κέντρο Δήμου Τριανδρίας. Θεσσαλονίκη.
1986 ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ. Καφεθέατρο ΑΝΤΙΓΟΝΙΔΩΝ 13. Θεσσαλονίκη.
1990 ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΑ ΜΙΑΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ. Καφέ - Γκαλερί ΕΡΩΔΟΣ και
Π.Κ. Δ. Τριανδρίας. Θεσσαλονίκη.
1991 ΜΑΣΚΕΣ. ΓΚΑΡΑΖ του Γιάννη Παπάζογλου. Θεσσαλονίκη.
1993 ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΣΤΟ PALAIS DE TOKIO. Γαλλικό Ινστιτούτο Θεσσαλονίκης.
Θεσσαλονίκη.
1994 Η ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΝΑΡΚΙΣΟΥ. ΟΙΚΟS SELECTIONS. Θεσσαλονίκη.
1994 ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ. Δημαρχείο Τριανδρίας. Θεσσαλονίκη.
1994 Ο ΔΗΜΟΣ ΣΥΚΕΩΝ. Δημαρχείο Συκεών. Θεσσαλονίκη.
1995 ΜΠΡΕΣΣΟΝΙΚΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ. Πολιτιστικό Καφενείο Χρώμα. Θεσσαλονίκη.
1995 ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ Ή ΓΛΥΠΤΙΚΗ; Γκαλερί Δημιουργία. Θεσσαλονίκη.
1996 ΤΟΠΙΩΝ Α-ΣΥΝ-ΕΧΕΙΑ. Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία ΤΕΧΝΗ. Κιλκίς.
1997 ΝΙΚΗΣ ΦΙΛΙΕΣ. Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης. Θεσσαλονίκη.
1998 ΤΟ ΦΡΑΓΜΑ. Καλοχώρι Θεσσαλονίκης και κατόπιν Στοκχόλμη, Καβάλα, Σέρρες,
Αθήνα, Μυτιλήνη, Θεσσαλονίκη, Άρδας.
1999 41o ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. Γκαλερί Παρατηρητής. Θεσσαλονίκη.
2002 ΣΤΙΣ ΠΟΛΕΙΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ. Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης και
κατόπιν Κιλκίς, Σέρρες, Καβάλα.
2002 FOR A NEW SPACE. Αίθουσα Τέχνης Δήμου Νεάπολης. Θεσσαλονίκη και Πάτρα.
2003 ΑΠΟ ΤΟ ΜΕΤΑ ΝΤΑΝΤΑ ΣΤΟ ΧΑΟΣ. Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης.
Θεσσαλονίκη.
2003 ΟΙ ΦΩΤΟ ΤΟΥ ΕΛΑΧΙΣΤΟΥ. ARTGET GARERISA. Βελιγράδι, Γιουγκοσλαβία.
2005 ΤΟ ΤΙΠΟΤΕ ΤΗΣ ΑΝΤΙΣΥΝΟΔΟΥ. Καφέ De Facto. Θεσσαλονίκη.
2005 ΔΙΠΟΛΑ. Foundation of Visual Education, Lotz, Πολωνία.
2005 ΔΙΠΟΛΑ. F Galerija-Kaunas Photo Days, Κάουνας, Λιθουανία.
