Παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια την τόσο αξιόλογη προσπάθεια που κάνει το Φωτογραφκό Κέντρο για να φέρει κοντά όλες τις τέχνες στην περιπέτεια της φωτογραφίας, να διευρύνει τις αντιλήψεις μας για το πως πρέπει να λειτουργεί μα έκθεση φωτογραφίας, για το πως προσπαθεί να εμπλέξει δημιουργικά τους θεατές μιας έκθεσης στην ιστορία που αυτή πραγματεύεται, για το πως δεν θα έχουμε μονοδιάστατη θεώρηση του θέματοςτης έκθεσης και για το πως μπορούν να συνυπάρχουν σε μια έκθεση διαφορετικές φόρμες.
Γι' αυτό δεν με ξένισε η δομή της έκθεσης "EL CARNEVAL EL VA", μιας έκθεσης που δεν αρκείται στην απλή παράθεση κάδρων (ο τρόπος παρουσίασης αλλάζει από δημιουργό σε δημιουργό), αλλά προσπαθεί να "κρατηθεί ζωντανή" μπλέκοντας με τις φωτογραφίες κινούμενες εικόνες, happenings, γλέντι και χορό. Μια έκθεση που φέρνει κοντά διαφορετικούς φωτογράφους (από τρεις γειτονικές χώρες), με διαφορετικές προσεγγίσεις του θέματος και αισθητική, αλλά αλληλοσυμπληρούμενες ως προς τον τόπο (Βενετία) και το γεγονός (καρναβάλι).
Στα εγκαίνια αυτής της τόσο πολυδιάστατης έκθεσης οι επισκέπτες πρέπει να φτάσουν "μασκέ" για το πάρτυ που θα δοθεί έως αργά το πρωί. Στους τοίχους της ίδιας της έκθεσης θα τους περιμένουν έργα επτά φωτογράφων (CLAUDIA AQUILI, MAKIS VOVLAS από Ιταλία, ALI BOROVALI, SELIM GUNES από Τουρκία, Αναστασία Δημητριάδη, Χρυσούλα Μαμόγλου και Βασίλης Καρκατσέλης από Ελλάδα). Στο κλιμακοστάσιο θα δουν λιθογραφίες εποχής με κουστούμια της "κομέντια ντελ Αρτε" που επιβιώνουν μέχρι τις μέρες μας στη Βενετία. Στο χώρο του χορού αυθεντικές αφίσσες του καρναβαλιού της Βενετίας των τελευταίων χρόνων θυμίζουν, διακοσμούν και ενημερώνουν. Ο μπουφές των εγκαινίων είναι στρωμένος με παραδοσιακά βενετσιάνικα κεράσματα των αποκριάτικων ημερών. Στον χώρο υποδοχής οι μεγάλες εικόνες και το slide show του Emin Altan, με το υπέροχο κείμενο της EMEL ALTAN EGE θα μας εισάγει στην ιστορία της Βενετίας και του καρναβαλιού της. Η Αν. Δημητριάδη βάφει τους παρευρισκόμενους που δεν έχουν κατάλληλα προετοιμαστεί, ενώ ο Βασίλης Καρκατσέλης με ένα happening διαρκείας θα δημιουργήσει το "φωτογραφικό παρουσιολόγιο" των καρναβαλιστών.
Καλή διασκέδαση λοιπόν.
Δημοσθένης Φλώρος
Στην εκδήλωση που παρουσιάζουμε, εμπνευσμένοι και από τη μέρα που την προγραμματίσαμε, δώσαμε σαν τίτλο την κραυγή -σε βενετσιάνικη διάλεκτο- με την οποία η λαοθάλασσα μαζεμένη στην Πλατεία του Aγίου Mάρκου χαιρετίζει ουρλιάζοντας το τέλος του Kαρναβαλιού και τον ερχομό της Σαρακοστής: "El va, el va, el Carneval el va!" που, σε ελεύθερη απόδοση, σημαίνει "Πάει το Kαρναβάλι, μας τέλειωσε!".
Kαμία πρόθεση, βέβαια, να μιμηθούμε το μεγάλο Kαρναβάλι της Bενετίας, από τα παλαιότερα και πιο φημισμένα της Iταλίας, ούτε να το αναπαραγάγουμε σε μικρότερη κλίμακα, αλλά μας ερεθίζει η ιδέα να δώσουμε μία γεύση της χαρούμενης, ειρωνικής και γιορτινής ατμόσφαιρας που επικρατούσε στη Bενετία αγκαλιάζοντας και ενώνοντας ανθρώπους από όλες τις κοινωνικές τάξεις.
Kατά τη διάρκεια του Kαρναβαλιού, που κάποτε άρχιζε στις 26 Δεκεμβρίου και κρατούσε μέχρι την τελευταία Tρίτη πριν τη Σαρακοστή (το αντίστοιχο της Tσικνοπέμπτης), κάτω από την προστασία των μεταμφιέσεων ανατρέπονταν, με κοινή αποδοχή, όλες οι κοινωνικές συμβάσεις. Oι φτωχοί, μασκαρεμένοι σαν Aρλεκίνοι, μπορούσαν π.χ. να μπαίνουν στα παλάτια των ευγενών και να απολαμβάνουν τον σεβασμό του "κύριε μασκαρεμένε", ενώ οι ξεπεσμένοι πατρίκιοι, με το πρόσωπο καλυμμένο, μπορούσαν να ζητήσουν ελεημοσύνη δημόσια.
Aυτή η ανατροπή, για μία ημέρα, της καθεστηκυίας τάξης είναι ένα ανθρωπολογικό στοιχείο που συναντάται σε πολυάριθμους πολιτισμούς, αρχίζοντας από τον αρχαίο ελληνικό, περνώντας από τον ρωμαϊκό (semel in anno licet insanire) και καταλήγοντας στον βενετσιάνικο:
Σαν ο καθένας στο καρναβάλι Σαν να ήταν φυσικό ότι θέλει μπορεί να κάνει και να κάνει τον τρελό.
Σκεφτήκαμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να γιορτάσουμε το καρναβάλι πρωτοτυπώντας - για να μη λείπει και το δικό μας όβολο στην αποκριάτικη "τρέλα" -, ήταν να το συνδυάσουμε με ένα κατάλληλο πολιτιστικό γεγονός.
Έτσι, σε συνεργασία με το Φωτογραφικό Kέντρο Θεσσαλονίκης, δημιουργήσαμε την ευκαιρία να συναντηθούν φωτογράφοι από διάφορες χώρες, οι οποίοι, με το μάτι του φακού τους είχαν κρυφοκοιτάξει τα σοκάκια και τις πλατείες της Bενετίας και τώρα μας προσφέρουν εικόνες μεγάλης συγκίνησης, εξαιρετικής ομορφιάς και κομψότητας. Aλλά θα τους αδικούσαμε αν δεν συλλαμβάναμε και το μήνυμα ζωτικής χαράς, φιλίας και αδελφοσύνης που ξεχύνεται από το έργο τους και από το καλλιτεχνικό ιδανικό που τους ενώνει.
Για να κάνουμε αυθεντικότερη την ατμόσφαιρα χαράς και ευθυμίας, φροντίσαμε να συνδυάσουμε τα εγκαίνια της έκθεσης με το "μπαλ μασκέ" των μαθητών του Iνστιτούτου, που θα μας χαρίσουν μία διασκεδαστική παρέλαση μεταμφιέσεων.
Δεν θα μας λείπουν οι εκπλήξεις και τέλος θα ικανοποιήσουμε τους ουρανίσκους των επισκεπτών με ποικιλία αποκριάτικων γλυκισμάτων που ιταλικά χέρια φρόντισαν να φτιάξουν με απόλυτο σεβασμό των τοπικών παραδοσιακών συνταγών.
Eυχόμαστε, όσοι διαβάζουν αυτό το κείμενο πριν από την εκδήλωση να τους τσιμπήσει η περιέργεια να είναι παρόντες, ενώ, όσοι το διαβάσουν εκ των υστέρων, ελπίζουμε να έμειναν ευχαριστημένοι ή τουλάχιστον να εκτίμησαν την προσπάθεια της φαντασίας μας.
Ezio Peraro
Διευθυντής
