Φωτογραφία και κείμενο (λογοτεχνικό)

Το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης συνεχίζοντας τη μακροχρόνια προσπάθεια του για σύσφιξη των σχέσεων της ποίησης, του λογοτεχνικού κειμένου και της φωτογραφικής εικόνας, σας προσκαλεί σε μία πολύμορφη έκθεση φωτογραφίας.

Προσδοκούμε να συνυπάρξουν αρμονικά ή σε ιδιότυπες εντάσεις τα λογοτεχνικά κείμενα, που ενέπνευσαν φωτογραφίες, με τις φωτογραφίες που βοήθησαν να γραφτούν κείμενα. Διαφορετικά είδη γραφής (λογοτεχνικής και φωτογραφικής) συνυπάρχουν στον ίδιο νέο για τη φωτογραφία χώρο για μία διάδραση, ελπίζουμε απολαυστική, μεταξύ των πάντων. Κείμενο και φωτογραφία ή φωτογραφία και κείμενο σε «σιωπηλό διάλογο» με τον εαυτό τους και με το κοινό, μέσω της ιδιαιτερότητας της ματιάς και ¨αναγωγής του κάθε ξεχωριστού θεατή. Η πρόκληση για τη «συσχετιστική» δημιουργία των δημιουργών, στην απελευθερωτική των θεατών/ επισκεπτών της έκθεσης/έργων.

Η παραδοσιακή πρόκληση να φωτίζεται ένα “κείμενο” με άλλο ”κείμενο” (λόγου ή εικόνας) ανιχνεύεται από τα πρώτα βήματα των τεχνών. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσουμε τα ιερογλυφικά, τα ανάγλυφα της Μεσοποταμίας, τα αετώματα με τα τρίγλυφα και μετώπες στους ναούς της αρχαίας Ελλάδας, τα πρωτογράμματα και τις ζωγραφιές στα βιβλία, τις διαφημίσεις σήμερα και εκείνο το διαβόητο “μια φωτογραφία αξίζει όσο 1000 λέξεις”. Το “κείμενο των ζωγραφισμένων επικών σκηνών” στα μελανόμορφα ή ερυθρόμορφα αγγεία έπαιρνε φως και δύναμη από το λόγο του Ομήρου, ενώ το φωτορεπορτάζ έχει τη δύναμη να αντικαταστήσει τα φιλολογικά λόγια. Στην εποχή μας είναι συνηθισμένο να γράφονται κείμενα που συνοδεύουν φωτογραφίες. Είναι συνηθισμένη και η εικονοποίηση ή η εικονογράφηση κειμένων, ποίησης και άλλων μορφών γραπτού λόγου.

Μας ενδιαφέρει ιδιαίτερα η δημιουργική συνεργασία μεταξύ δημιουργών από διαφορετικές τέχνες, με την πρωτοκαθεδρία άλλοτε της μιας και άλλοτε της άλλης τέχνης. Η πολύτεχνη διάδραση και αλληλοτροφοδότηση έμπνευσης, ιδεών, στιλιστικών ακροβασιών, πολιτικών και φιλοσοφικών ιδεών ήταν πάντα ζωοδότρια δύναμις του πολιτισμού και συναντιέται σε όλα τα κινήματα τέχνης και ζωής ανά τους αιωνες, είναι η βάση της εξέλιξης των κοινωνιών και της ανάπτυξης εντός τους των πρωτοποριών, που με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν όλα τα παραπάνω. Η αλυσίδα περιγράφεται μέσες-άκρες σαν: Εποχή, πνευματική ανάγκη, πείραμα, έργο, πορεία προς την κοινωνία, θεωρία, ενσωμάτωση, νέα εποχή, νέες ανάγκες κτλ

Κανένα έργο δεν έγινε τυχαία. Η πρόθεση πάντα έπαιξε καθοριστικό ρόλο. Το ίδιο και η εποχή του. Είναι στην κατάλληλη εποχή που ανθίζουν τα λουλούδια, όπως και οι δημιουργικές προσωπικότητες. Η δική μας πρόθεση είναι να καλλιεργήσουμε το κλίμα τροφοδοσίας της σύγχρονης φωτογραφίας με τα επιτεύγματα του παράλληλου πνευματικού δυναμικού του σήμερα. Καμία δύναμις να “μην πάει χαμένη”, και όπως κάποτε η φωτογραφία, με την εμφάνισή της, απελευθέρωσε τη ζωγραφική επιτρέποντας της να ανοίξει φτερά για νέους ορίζοντες, έτσι, πιστεύουμε, πως και η φωτογραφία του σήμερα, μετα από δυο αιωνες αυτογνωσίας και στην καρδιά της αυτόματης εποχής (σε ελάχιστα χρόνια οι φωτογραφικές μηχανές θα απελευθερώνουν το κλείστρο μόνον όταν η εικόνα είναι σύμφωνα με το πρόγραμμα), έχει μόνο να κερδίσει από τις συνεργασίες της με τις άλλες τέχνες και τα άλλα δυναμικά δημιουργικά πνεύματα της εποχής της. Η αυτοπεριχαράκωση στις δήθεν μοναδικότητες της γραφής της, τα τεχνικά, την αποκλειστική ενασχόληση με τις ιδιαίτερες  ανάγκες της και διάφορες άλλες αηδίες που προτείνουν πολλοί, μόνο υπέρβαση δε μπορούν να δημιουργήσουν. Η ιστορία της τέχνης περιλαμβάνει την ιστορία της φωτογραφίας και η ιστορία της φωτογραφίας περιλαμβάνει την ιστορία των τεχνών.

Βασίλης Καρκατσέλης

Εγκαίνια: Τρίτη 3 Νοεμβρίου 2015, στις 20,30

Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων θα προβληθούν οπτικοποιημένα αποσπάσματα

από το έργο του Βασίλη Καρκατσέλη για το «ουρλιαχτό» του Allen Ginsberg.

Πολυχώρος Τεχνοστάσιο, Ιασονίδου 4 και Αρριανού 1, Θεσσαλονίκη. Τηλ 2310 968 101

Οργάνωση παραγωγής: Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης

Επιμέλεια έκθεσης: Βασίλης Καρκατσέλης

Τέχνες σε διάδραση

Ο λόγος και η εικόνα είναι τα απαραίτητα εργαλεία που μας βοηθούν να κατανοήσουμε και να περιγράψουμε τον κόσμο μας.

Φαίνονται διαφορετικά και αυτόνομα, το ίδιο και οι μορφές της τέχνης που προκύπτουν από αυτά. Παρόλα αυτά, δεν μπορεί παρά να αλληλεπιδρούν και να αλληλοτροφοδοτούνται. Τους τρόπους που μπορεί να επιτυγχάνεται αυτό διερευνά η ομαδική έκθεση φωτογραφίας -και όχι μόνο- που παρουσιάζεται στον πολυχώρο Τεχνοστάσιο, από την Τρίτη 3 Νοεμβρίου.

Μια έκθεση που δεν επιδιώκει να είναι συνεκτική ως προς το θέμα και την προσέγγιση των φωτογραφιών, που εκτείνονται από την αρχιτεκτονική φωτογραφία ως το πορτρέτο και από τον ρεαλισμό ως τις έντονες ψηφιακές επεξεργασίες. Ούτε ως προς τα κείμενα υπάρχει περιορισμός - έργα μεγάλων ποιητών συνυπάρχουν με στίχους τραγουδιών και λογοτεχνικές απόπειρες των ίδιων των φωτογράφων. Αυτό όμως που επιδιώκει είναι να μας δείξει πως η τέχνη μπορεί να είναι συνολική και πως διαφορετικά είδη γραφής μπορούν να αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου έργου τέχνης.

Απαραίτητη ωστόσο προϋπόθεση, αλλά και παράγοντας που θα διαμορφώνει αυτό το συνολικό έργο τέχνης, είναι η ιδιαιτερότητα της ματιάς του κάθε θεατή. Το κείμενο από την πλευρά του, του δίνει κάποιες «πληροφορίες» για το έργο, για το θέμα ή το πρόσωπο που απεικονίζεται ή για την πρόθεση του δημιουργού. Αυτό όμως δεν περιορίζει τον θεατή, ή δε θα έπρεπε να τον περιορίζει, παρά να του δίνει το έναυσμα να «απελευθερώσει» τη ματιά του και να συνθέσει την προσωπική του ερμηνεία και εμπειρία.

Οι δέκα φωτογράφοι που συμμετέχουν κλήθηκαν να εκθέσουν φωτογραφίες συνοδευόμενες από κείμενα, τα οποία είτε να έχουν γραφτεί γι’ αυτές, είτε να τα έχουν επιλέξει εξαρχής και με βάση αυτά να δημιουργήθηκαν οι εικόνες. Σκοπός ήταν η φωτογραφία και η λογοτεχνία, η εικόνα και ο λόγος να συνυπάρχουν και να αλληλεπιδρούν ως δύο εκφράσεις τέχνης που συνθέτουν ένα συνολικό έργο. Έτσι, σε αντίθεση με αυτό που συμβαίνει στην καθημερινότητα, το κείμενο που γράφεται για να συνοδεύσει μια φωτογραφία δεν είναι λεζάντα και η φωτογραφία που δημιουργείται με αφορμή ένα κείμενο δεν είναι εικονογράφηση.

Στην έκθεση συμμετέχουν με φωτογραφίες τους οι: Χρήστος Αθανασίου, Σοφία Καμπλιώνη, Δημήτρης Δικμάνης, Βασίλης Καρκατσέλης, Νίκος Κουκής, Αργύρης Λιαπόπουλος, Ευθύμης Μουρατίδης, Θανάσης Ράπτης, Στέργιος Τσιούμας και η Αλέκα Τσιρώνη.


Οργάνωση παραγωγής: Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης

κείμενο - φωτογραφίες | εύη μούρνου

http://rejected.gr/subs/views/exhibitions/texnostasio-foto-keimeno.html

επιμέλεια | ιάκωβος καγκελίδης + αλέξανδρος κόγκας