Το Φωτογραφικό Κέντρο Θεσσαλονίκης σας καλεί την Τρίτη 16 Ιουλίου, στις 20.30, στα εγκαίνια της έκθεσης φωτογραφίας του Γιάννη Χολογγούνη, με τίτλο: "Ενάλιος Διάπορος", που θα φιλοξενηθεί στον Όρμο Παναγιάς Αγίου Νικολάου Σιθωνίας Χαλκιδικής.
Διάρκεια μέχρι 31 Αυγούστου 2019
Ο Γιάννη Χολογγούνης γεννήθηκε στον Άγιο Νικόλαο Χαλκιδικής το 1956 και κατοικεί στη Θεσσαλονίκη όπου και εργάζεται.
Πτυχιούχος του Οικονομικού τμήματος του Α.Π.Θ. - υπάλληλος του Υπουργείου Οικονομικών.
Μέλος του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (Φ.Κ.Θ)
Οι πρώτες του επαφές με τη φωτογραφία αρχίζουν το 1974.
Παρακολουθεί τα σεμινάρια και τις δράσεις του ΦΚΘ ενεργά και ανελλιπώς από το 2004. Πήρε μέρος σε πάρα πολλές εκθέσεις φωτογραφίας και δράσεις που διοργάνωσε το ΦΚΘ στην Θεσσαλονίκη, σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και στο εξωτερικό. Φωτογραφίες του έχουν δημοσιευθεί σε καταλόγους, περιοδικά, ημερολόγια και άλλα. Παράλληλο ενδιαφέρον του είναι η μουσική (παίζει μπουζούκι και τζουρά).
Eνάλιος Αυτός που βρίσκεται, που υπάρχει μέσα στη θάλασσα· (θαλάσσιος, υποθαλάσσιος, υποβρύχιος) κόσμος / πλούτος. Ενάλιοι πόροι Ενάλια ζωή. Ενάλια βάθη. Ενάλιες θεότητες. Ενάλιοι θεοί. Ενάλιες αρχαιότητες. Ενάλια αρχαιολογικά ευρήματα, που τα βρίσκουν στο βυθό της θάλασσας.
Διάπορος ή Διαπόρι Στην ελληνική ναυτική κοινή γλώσσα με την ονομασία Διαπόρια, που είναι σύνθετη λέξη «δια» + «πόρος» (= μικρό αβαθές πέρασμα), χαρακτηρίζονται κυρίως μικρές βραχονησίδες στο Αιγαίο Πέλαγος που αφήνουν μεταξύ τους μικρά περάσματα για τη διέλευση σκαφών, των οποίων η επίσημη ονομασία τους είναι "Διαπόριοι νήσοι".
Ο όρος απαντάται και στον ενικό "Διαπόρι".
Επίσης με τον ίδιο όρο «διαπόρια» ονομάζονται και τα τέλη διέλευσης των πλοίων από μικρούς πορθμούς, αντίστοιχα με τα διόδια.
Το νησί Διάπορος στη Χαλκιδική
O Διάπορος (ή Διαπόρι ή Νησί για τους ντόπιους) είναι ένα νησί, το οποίο βρίσκεται απέναντι από τη Βουρβουρού, μόλις 10 χιλιόμετρα από τον Άγιο Νικόλαο του δήμου Σιθωνίας. Είναι το μεγαλύτερο από ένα σύμπλεγμα νησιών και βραχονησίδων. Περιμετρικά, στην ανατολική και βόρεια πλευρά του βρίσκονται τα νησάκια Αμπελίτσι, Καλόγρια, Περιστέρι, Ελιά, Άγιος Ισίδωρος, Πρασσού, Καλαμονήσια κλπ). Έχει έκταση 3,2 τ.χλμ. και ένα τεράστιο φυσικό κόλπο στην βόρεια πλευρά του, τον Κρυφτό, ο οποίος χρησιμεύει ως τόπος ελλιμενισμού για τα καράβια, όταν η θάλασσα γίνεται τρικυμιώδης. Ο κόλπος καταλήγει σε αβαθή νερά, που παραμένουν πάντα θερμά και είναι κατάλληλα για χειμερινούς κολυμβητές. Το μεγαλύτερο τμήμα του νησιού καλύπτεται από πευκοδάσος που σε πολλά σημεία τα πεύκα του αγγίζουν τα κύματα της θάλασσας.
Με το φυσικό του κάλλος, τις παρθένες παραλίες του, το μαγικό του περιβάλλον, γαληνεύει και ηρεμεί τον επισκέπτη..
Τον έχουν χαρακτηρίσει μυστικό παράδεισο της Χαλκιδικής, μαγικό νησί, εξωτικό νησί, επίγειο παράδεισο, Σκορπιό της Β. Ελλάδας, οικολογικό νησί, Καραϊβική της Ελλάδας, κλπ. Είναι όλα αυτά μαζί.
Ιστορικά στοιχεία (όπως τα καταγράφει ο αρχαιολόγος Άγγελος Δ. Σμάγας)
Στην περιοχή του Διάπορου έχουν καταγραφεί ίχνη παρουσίας ανθρώπων που χρονολογούνται περίπου 10.000 χρόνια πριν απο σήμερα. Ο παλαιότερος οικισμός στο νησί όμως αναπτύσσεται στην κορυφή του Κούκου, το κοντινότερο σημείο με την απέναντι ακτογραμμή της Βουρβουρούς, πριν απο 5.000 χρόνια κατά την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού. Εκεί εντοπίζονται τα υπολείμματα προϊστορικών κτισμάτων, λίγα θραύσματα μαγειρικών σκευών, λίθινα κοπτικά εργαλεία και κάποιες μυλόπετρες. Η κατοίκηση συνέχισε σε διάφορα μέρη του νησιού και κατά τους επόμενους αιώνες, αλλά σημαντική άνθηση γνώρισε κυρίως στα Ρωμαϊκά και Παλαιοχριστιανικά χρόνια. Στην περιοχή "Κρυφτός" διατηρούνται ακόμη ερείπια του πρωτοβυζαντινού ναού του Αγίου Ανδρέα, του παλαιότερου χριστιανικού ναού στην περιοχή της Σιθωνίας, που χρονολογείται περίπου στο 500 μΧ. Επρόκειτο για ένα δημόσιο οικοδόμημα τύπου βασιλικής, κατασκευασμένο με ασβεστόπετρες και μάρμαρα, μεταφερμένα από μακρινές αποστάσεις, αναδεικνύοντας έτσι με την πολυτέλειά του την οικονομική ευμάρεια της περιοχής. Εντύπωση προκαλούν και οι κεραμοσκέπαστοι τάφοι στα κοιμητήρια του Διάπορου, όπου θάφτηκαν κάποιοι από τους πρώτους Χριστιανούς της περιοχής, οι οποίοι έζησαν ευημερώντας από τον 4ο αιώνα μΧ. έως το 540 μΧ, οπότε έγινε η καταστροφική επιδρομή των Ούνων, οδηγώντας σε συνδυασμό με τις σλαβικές καταδρομές και τους έντονους σεισμούς του 7ου αι. μΧ στην ερήμωση και στο διασκορπισμό του χριστιανικού πληθυσμού. Στην κυρίως Βυζαντινή περίοδο, ο Διάπορος γίνεται τόπος καταφυγής ασκητών που αναζητούν τη γαλήνη για να προσεγγίσουν τον Θεό, ενώ στην Οθωμανική εποχή γίνονται κάποιες απόπειρες για ανέγερση μονής από Ρώσους μοναχούς. Ο ρόλος μάλιστα του σημαντικότερου απο τα νησιά της Βουρβουρούς υπήρξε πολυσήμαντος τόσο στην επανάσταση του 1821, όσο και κατά την περίοδο του Μακεδονικού αγώνα.
Αν θέλει επομένως κάποιος, να βεβαιωθεί και μόνος του πως σαν την Χαλκιδική δεν έχει, αλλά ούτε και σαν το νησάκι που βρίσκεται απέναντι από την ανατολική πλευρά του δεύτερου ποδιού της, τότε το μόνο που έχει να κάνει είναι να περάσει έστω και για μία φορά στη ζωή του από τον Διάπορο.
Ο καθένας δικαιούται μια βόλτα στον Παράδεισο.
Γιάννης Χολογγούνης
Ενάλιος Διάπορος
Η έκθεση «Ενάλιος Διάπορος» διαβάζεται/είναι σαν μία πρόσκληση για διεύρυνση του αντιληπτικού μας πεδίου.
Ο Γιάννης Χολογγούνης σηκώνει διάφανες κουρτίνες στο πέρασμα, ελπίζοντας να αναρωτηθούμε όχι μόνο για το τι φωτογραφίζει και τι μας παρουσιάζει ο φωτογράφος, αλλά και το γιατί.
Τίποτε δεν είναι μόνο για το εφέ. «Δια γαρ τούτο χαίρουσι τας εικόνας ορώντες, ότι συμβαίνει θεωρούντας μανθάνειν και συλλογίζεσθαι τι έκαστον» έλεγε ο Αριστοτέλης. Χαιρόμαστε να βλέπουμε τέτοιες εικόνες, όχι μόνο για να μαθαίνουμε, αλλά και για να σκεπτόμαστε επ’ αυτών.
Το έργο του είναι μία πρόκληση να επανέλθουμε στην εποχή των επαληθεύσεων ή μήπως των εξερευνήσεων και των ανακαλύψεων(;), να ψάξουμε για αυτό που υφίσταται κάτω από τους καθρέφτες της επιφάνειας, κάτω από ότι έχουμε κι όλας αναγνωρίσει.
Προτεινόμενο όχημα σε αυτό το ταξίδι το νέο υποβρύχιο σώμα μίας σύγχρονης φωτογραφικής μηχανής. Η τεχνολογία σήμερα μας παρέχει τα κατάλληλα εργαλεία για αυτή την απεριόριστη καταβύθιση στο είναι, μας παρέχει δυνατότητες, με ελάχιστο κοστολόγιο, για όποιον ή όποια πραγματικά ενδιαφέρεται να φωτίσει το αθέατο με έναν τρόπο που μόνο η φωτογραφική μηχανή με τον υπέροχο ρεαλισμό της μπορεί.
Στον πραγματικό κόσμο όλα τα αντικείμενα, οι καταστάσεις, οι κοινωνικές σχέσεις, η φύση, ακόμη και η Ιστορία, βρίσκονται εκεί, στο σκοτάδι, περιμένοντας το φωτογράφο τους, αυτόν που θα τα νοηματοδοτήσει εντός του, θα τα φωτίσει κατάλληλα με το φακό του και θα μας τα παρουσιάσει για μία νέα διεύρυνση των οριζόντων, δικών του και δικών μας.
Τα υπόλοιπα είναι δική μας ευθύνη, των θεατών των φωτογραφιών.
Σήματα σε μετάβαση
Η έκθεση αυτή δεν αναφέρεται μόνο στο πως θα μπορούσαμε να «γεμίζουμε» δημιουργικά το χρόνο των διακοπών μας στην υπέροχη Χαλκιδική, που «σαν αυτή, άλλη δεν υπάρχει», όπως λένε τα σχετικά σλόγκαν στα καφενεία ή τις συναθροίσεις φίλων.
Ούτε αναφέρεται (η έκθεση) στο τι πρέπει να κάνουμε όλοι εμείς που αγαπάμε αυτή την περιοχή της Ελληνικής επικράτειας, ώστε να διατηρηθεί αναλλοίωτη, ως πολύτιμο περιβάλλον που προστατεύεται από τους χρήστες του.
Αυτά είναι τα αυτονόητα.
Για εμένα, το σημαντικό είναι η επικαιρότητά της, το πολιτικό της μήνυμα, μέσω αυτού που κι όλας γνωρίζαμε.
Το θέμα της είναι η σταδιακή μετάβαση από τον επάνω κόσμο στον υποβρύχιο, από τον δικό μας στον κόσμο των άλλων, από το Εγώ στο Εμείς και σε δεύτερη φάση στο Αυτοί. Μας παρουσιάζεται μία μικρή εισαγωγή στα τοπία του Αιγαίου και τους κατοίκους του, την πανίδα και την χλωρίδα του, πολύπλοκους υπέροχους μηχανισμούς, που με τον τρόπο τους μας αγκαλιάζουν, υπομένουν την παρουσία μας, ίσως και κραυγάζουν ενάντια στην εισβολή μας.
Εμείς οι πρόσφυγες και μετανάστες των διακοπών είμαστε οι εισβολείς ή οι προσωρινά άλλου τύπου περαστικοί από τον τόπο τους.
«Είμαστε όλοι εν δυνάμει πρόσφυγες» τόνισε ο φιλόσοφος.
Δηλαδή το «προσφυγικό» και με άλλον τρόπο, διατυπωμένο το «σέβομαι και προστατεύω το περιβάλλον ή το άλλο, το διαφορετικό» σημαίνει «σέβομαι και προστατεύω εμένα».
Βασίλης Καρκατσέλης, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης
