Εγκαινιάζεται την Παρασκευή 23 Μαϊου 2008 στις 20.30
στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού, η έκθεση
ΔΙΑΧΡΙΝΙΚΟΙ ΤΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΛΑΤΡΕΙΑΣ.
Διάρκεια μέχρι την Κυριακή 21 Σεπτεμβρίου 2008.
Η έκθεση, που είναι μια παραγωγή του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης (ΦΚΘ), αποτελείται από εργασίες που διερευνούν το θέμα της πίστης και γίνεται στα πλαίσια της Photobiennale του 2008, που διοργανώνει το Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης.
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ
Στους τρεις χώρους των περιοδικών εκθέσεων του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού, σε μέρος του υπαίθριου περιστυλίου και ίσως στο χώρο υποδοχής και έκδοσης εισιτηρίων του θα αναπτυχθεί το φωτογραφικό υλικό της έκθεσης, τα συνοδευτικά κείμενα και κάποιες συμπληρωματικές προβολές.
Την επιμέλεια, εικαστική και θεωρητική υποστήριξη της έκθεσης έχει ο Βασίλης Καρκατσέλης, τη μουσειολογική, εκ μέρους του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού ο Χονδρογιάννης Σταμάτης, τα εκπαιδευτικά προγράμματα η εκπαιδευτικός μουσειολόγος Κουρκουνάκη Γεωργία και τη γραμματειακή υποστήριξη η αντίστοιχη ομάδα του ΦΚΘ.
Ο κατάλογος της έκθεσης θεωρείται σημαντικό εργαλείο για το ταξίδι της στο χρόνο και σε άλλους τόπους.
Παράλληλα με τις εικόνες και τα κείμενα στους τοίχους, θα αναπτυχθεί στο κέντρο των χώρων, με τη μορφή εγκατάστασης, η έκθεση Τάματα - Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, σαν συνεργασία και συμμετοχή της 21ης Εφορίας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων Κερκύρας.
Η έκθεση αντιμετωπίζεται σαν τρεις διαφορετικές ενότητες, που κατά βάθος επικοινωνούν απόλυτα, παρά τις διαφορετικότητες που περιλαμβάνει η κάθε μία.
Αυτές είναι :
Η Ελληνική πραγματικότητα (Αρχαία ιερά, ναοί, εικονοστάσια, πιστοί, έθιμα, Άγιον Όρος κ.α.)
Η Διεθνής παρουσία της μη Ορθόδοξης πίστης. (Ναοί, τελετουργικά άλλων θρησκειών, έθιμα κ.α.)
Η σύγχρονη εικαστική ματιά και σχολιασμός του θέματος.
Το υλικό της έκθεσης προέκυψε από μακροχρόνια έρευνα του ΦΚΘ, από διεθνή πανευρωπαϊκό διαγωνισμό σε συνεργασία με το φωτογραφικό περιοδικό Αντιλήψεις και την άμεση συνεργασία δύο μεγάλων Ευρωπαϊκών Φεστιβάλ Φωτογραφίας, αυτών του KAUNAS της Λιθουανίας και του NOODERLICHT της Ολλανδίας, με τα οποία το ΦΚΘ βρίσκεται σε δυκτίωση στα πλαίσια του PHOTOFESTIVAL UNION.
Κατά τη διάρκεια των εγκαινίων και της πρώτης εβδομάδας, θα λειτουργήσει διαδραστική συνέχιση του εικαστικού δρώμενου και εμπλουτισμός της εγκατάστασης της καλλιτέχνιδας Καίτη Χαλιορή (με φωτογραφίες φίλων και των ίδιων των καλλιτεχνών που συμμετέχουν στην έκθεση και άλλα υλικά από τα εργαστήρια τους) με το σύνθημα <<Προσοχή, αύριο μπορεί να είμαστε και εμείς και εσείς πρόσφυγες, η απόσταση από μία τέτοια πραγματικότητα είναι ελάχιστη και ο χρόνος ακαθόριστος. >>
Η αρχική εγκατάσταση έγινε με την ευκαιρία της εκδήλωσης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, σε συνεργασία με το Τμήμα Διεθνών Ευρωπαϊκών Οικονομικών και Πολιτικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού
και τη Μη Κυβερνητική Οργάνωση Κοινωνική Αλληλεγγύη. Καλούμε αυτούς που θέλουν να λάβουν μέρος στην υφιστάμενη εγκατάσταση με τα συρματοπλέγματα, να φέρουν φωτογραφίες ή κομμάτια από ρούχα δικών τους αγαπημένων ανθρώπων για να τα αναρτήσουν ή μπλέξουν, με τον τρόπο που αυτοί κρίνουν σκόπιμο, στα συρματοπλέγματα, που θα κλείνουν σχεδόν την είσοδο της έκθεσης. Θα έχουμε ήδη καρφώσει στην εγκατάσταση σκισμένα τα πορτρέτα των δημιουργών, που έργα τους θα δούμε στην έκθεση, καθώς και όλων των μελών του ΦΚΘ, που με τον έναν ή άλλον τρόπο, πήραν μέρος στην μακροχρόνια προετοιμασία αυτής της έκθεσης.
Η έκθεση Διαχρονικοί τόποι και τρόποι Λατρείας αποτελεί τον καρπό μιας μακροχρόνιας προσπάθειας για τη διερεύνηση της πίστης και το πώς αυτή μπορεί να πάρει χαρακτηριστικά από τον διαπολιτισμικό φωτογραφικό χρόνο.
Πολλοί καλλιτέχνες στην ιστορία της φωτογραφίας αποτύπωσαν, κατέγραψαν ή ανέλυσαν με τις εικόνες τους αυτή τη διαχρονική δύναμη ή αδυναμία του ανθρώπου.
Στις ημέρες μας όμως, για μία μεγάλη μερίδα δημιουργών αυτό δεν αρκεί. Γνωρίζουμε πράγματα που δεν γνωρίζαμε, κατανοούμε καταστάσεις ασύλληπτες, νοιώθουμε την παγκοσμιοποίηση και ας μένουν όλα μέσα μας ίδια. Η γλώσσα του μέσου άλλαξε, οι απαιτήσεις από την τέχνη άλλαξαν, ο τρόπος με τον οποίο το φωτογραφικό έργο φτάνει και κυρίως διαβάζεται από το κοινό του άλλαξε, οι ίδιες οι ιδέες μας για τη συνύπαρξη των διαφορετικών άλλαξαν, άρα, άλλαξε και ο τρόπος που μιλάμε για την ίδια την πίστη και τη λατρεία, άλλαξε και ο τρόπος που τη φωτογραφίζουμε.
Ο τρόπος και ο βαθμός εμπλοκής της πνευματικότητας της σταθερής φωτογραφικής εικόνας, με την πνευματικότητα της όποιας πίστης, είναι ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της έκθεσης. Η υπέρβαση αυτού που γνωρίζουμε, μέσω αυτού που επιθυμούμε, για μία μελλοντική ολοκλήρωση της συναλλαγής, παράγει δράσεις και ορίζει συμπεριφορές οι οποίες, παρά τις όποιες ιδιαιτερότητες, έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους στοιχεία και στην τέχνη και στη λατρεία της θεότητας.
Στην έκθεση η φωτογραφία ντοκουμέντου και αυτή της καταγραφής συνυπάρχουν με τη σκηνοθετημένη, την εννοιολογική, την εικαστική. Είναι ευδιάκριτη η πρόθεση για ανάμιξη της παράδοσης με το σύγχρονο, της συνύπαρξης του δοσμένου με τα ερωτήματα που αυτό μπορεί να γεννά, του διαχρονικά αυθόρμητου με το καταγεγραμμένο (και για τούτο νεκρό) παρόν, του σεβασμού απέναντι στις αρχές των άλλων και ταυτόχρονα της αμφισβήτησής τους. Όλες οι φωτογραφικές αυτές τοποθετήσεις έχουν κάτι να μας δώσουν (περισσότερο απ ότι δείχνουν) και για τούτο ζητούν την ιδιαίτερη προσοχή μας για την κατανόησή τους.
Η ανίκητη περιέργεια της δημιουργικής πράξης εμπλέκεται με τις πολύπλοκες και πολυποίκιλες διαδρομές έκφρασης της πίστης και της λατρείας, σαν όχημα ευγνωμοσύνης και εξερεύνησης αυτού που βρίσκεται πέρα από τον άνθρωπο, άρα και της ίδιας της φωτογραφίας.
Βασίλης Καρκατσέλης
Καλλιτεχνικός Διευθυντής
του Φωτογραφικού Κέντρου Θεσσαλονίκης
ΕΙΔΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑ .., ΜΟΝΟΘΕΙΣΜΟΣ .., ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΣΜΟΣ .., ΠΑΟΚ .., ΚΑΙ
.ΑΛΛΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ
Εκατομμύρια χρόνια πριν ο νοήμων άνθρωπος, μακριά από τις έννοιες του πολιτισμού, όπως τις εννοούμε σήμερα εμφανίζεται και ζει απροστάτευτος από τις καιρικές συνθήκες και την επιθετική φύση με τους σκληρούς νόμους. Αρχικά, ζει νομαδικά, χωρίς σταθερή κατοικία και κυνηγά άγρια θηρία για να επιβιώσει. Οι συνθήκες που έχει να αντιμετωπίσει είναι σκληρές και άνισες. Σαν παιδί προσπαθεί να εξηγήσει τη σκληρότητα που αντιμετωπίζει και να την εκλογικεύσει, μη αποδεχόμενος το φυσικό νόμο της επιβίωσης του ισχυρότερου. Η εσωτερική ανάγκη του να πιστεύει ότι μπορεί με κάποιο τρόπο να ελέγξει τη μοίρα του γεννά την πίστη του σε μια ανώτερη δύναμη που τιμωρεί όσους την ενοχλούν και προστατεύει όσους είναι υπάκουοι σε αυτήν. Η εσωτερική ελπίδα γεννά την πίστη.
Σταδιακά, αυτή η πίστη του παίρνει μορφή και πλαισιώνεται από ειδικές τελετουργίες, όπως και η ανώτερη δύναμη παίρνει όνομα και ιδιαίτερο χαρακτήρα. Έτσι, γεννιούνται οι θρησκείες ανά τον κόσμο, οι οποίες αρχικά έχουν ειδωλολατρικό χαρακτήρα, καθώς η ανώτερη δύναμη ή Θεός όπως αλλιώς την ονομάζουν, συνδέεται στενά με ένα από τα στοιχεία της φύσης.
Στην εξέλιξη των κοινωνιών, οι τελευταίες διαφοροποιούνται αισθητά η μία από την άλλη με την ανάπτυξη ενός ιδιαίτερου πολιτισμού, διαμορφώνοντας διαφορετικά ήθη και έθιμα. Είναι η περίοδος που οι λαοί αρχίζουν και χτίζουν τη θρησκεία τους με μύθους και θρύλους και να εμπλέκουν τους Θεούς τους σε ιστορίες παραδειγματισμού για τους πιστούς τους. Ο νόμος και οι κανόνες του Θεού είναι απαράβατοι και κοινοί για όλα τα μέλη της κοινωνίας, ενώ η εκδήλωση της πίστης, η λατρεία δηλαδή είναι και αυτή κοινή. Η θρησκεία και η λατρεία αποτελούν πλέον συνδετικό στοιχείο για τα μέλη της κοινωνίας περιχαρακώνοντας ακόμα περισσότερο την ιδιαίτερη ταυτότητα του λαού.
Μέχρι τη βιομηχανική επανάσταση και την πρώιμη νεωτερικότητα ο δημόσιος και ιδιωτικός βίος των μελών της κοινωνίας ρυθμίζεται με βάση τη θρησκευτική παράδοση. Η λατρεία και οι νόρμες της θρησκείας παίζουν το ρόλο του καθοδηγητή στη ζωή των ανθρώπων. Αποτελούν ένα ρυθμιστικό παράγοντα στις αξίες και αρχές που επιλέγει να ακολουθήσει ο άνθρωπος σε όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η νεωτερικότητα και η ανάδειξη της επιστήμης και της τεχνολογίας ως το βασικό μέσο για την ερμηνεία του κόσμου και της προόδου του ανθρώπου προκαλούν την αποσταθεροποίηση του συστήματος αξιών που υπήρχε μέχρι τότε. Η δύναμη της θρησκείας, ως ρυθμιστικός παράγοντας στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου υποχωρεί σταδιακά μέχρι την ύστερη νεωτερικότητα, οπότε και οι θρησκευτικές παραδόσεις ατονούν και τίθενται υπό κρίση.
Για πρώτη φορά ο άνθρωπος μένει μετέωρος και χωρίς κανένα σύμβουλο. Δίχως συμμάχους στις καθημερινές αποφάσεις έχει και πάλι να αντιμετωπίσει τη σκληρότητα του περιβάλλοντός του. Τώρα οι δυνάμεις της φύσης δεν είναι η αιτία της απελπισίας του, αλλά το εσωτερικό κενό που προκάλεσε η αμφισβήτηση της παράδοσης και των μέχρι πρότινος αδιαμφισβήτητων αξιών. Έχει όμως ακόμα την ανάγκη να πιστεύει σε κάτι ανώτερο από τον ίδιο, να λατρεύει με πάθος κάτι, οτιδήποτε.
Η υπαρξιακή πρόκληση έχει ξεκινήσει και η αναζήτηση ενός καινούριου Θεού είναι εδώ. Ως άτομο υπεύθυνο μόνο για τη δική του ύπαρξη επιλέγει τον προσωπικό του Θεό. Καλείται τώρα να αποφασίσει το δικό του τρόπο ζωής, τη δική του λατρεία. Ο σκοπός είναι να επιλέξει στόχους, αξίες και μέσα επίτευξης των ονείρων του, να κατασκευάσει τη ζωή του εκ του μηδενός. Το πού θα στραφεί εξαρτάται από την ιδιοσυγκρασία του.
Οι επιλογές του είναι περιορισμένες. Ή θα αναζητήσει το μικρό Θεό μέσα του ή θα υποκύψει στους Θεούς που προσφέρονται γύρω του. Στην πρώτη περίπτωση οι αξίες που επιλέγει είναι μία σύνθεση προσωπικών επιλογών, περισσότερο συνειδητοποιημένων, ενώ στη δεύτερη οι αξίες καθορίζονται από την ίδια τη λατρεία του Θεού του. Αν θα υποκύψει στις πιέσεις της διαφήμισης και θα στραφεί στην άκρατη συσσώρευση αγαθών και το lifestyle των illustration περιοδικών, αν θα γίνει μέλος σε ποδοσφαιρικό σύλλογο ή αν θα εφεύρει έναν περισσότερο ιδιωτικό Θεό είναι απόφαση πλέον καθαρά προσωπική.
Ότι και αν επιλέξει δεν έχει σημασία. Ο σκοπός της επιλογής του συνειδητός ή ασυνείδητος είναι να ξανανιώσει την ένταση της πίστης σε κάτι, την εμπειρία της συμμετοχής σε μία λατρεία και το αίσθημα του ανήκειν .
Γεωργία Κουρκουνάκη
μουσειόλογος
ΣΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ ΣΥΜΜΕΤΈΧΟΥΝ:
Matteo Danesin (ITL), Emin Altan (TUR), Miya Ando Stanoff (US), Guillermo Srodek Hart (ARG), Jan Van Ijken (ESP), Nermine Hammam (EGYP), Patrick Brown (THAI), Toledano Philip (GB), Marco Ambrosi (ITL), Janek Markstahler (GER), Paula Muhr (GER), Αλέξανδρος Δοβρίδης, Δημήτρης Προκοπίου, Στεφανία Μιζάρα, Έφη Πεταλά, Βασίλης Καρκατσέλης, Σταύρος Δαγτζίδης, Θανάσης Ράπτης, Δημήτρης Δεσποινούδης, Αργύρης Λιαπόπουλος, Ευθύμης Μουρατίδης, Στέλιος Καλογεράκης, Δήμητρα Ερμείδου, Χαρά Χρυσανθάκη, Ηλίας Πολίτης, Γιάννης Χολογκούνης, Χριστίνα Παπαφράγκου (GR), Florence Messager (GR-FR).
Παρουσίαση του έργου του κάθε δημιουργού.
Ο Matteo Danesin (ITL) έχει επιλέξει έναν συναισθηματικό τρόπο προσέγγισης στην έρευνα που έκανε επάνω στις θρησκευτικές τελετές και γιορτές της Αφρικανικής Πεντηκοστιανής κοινότητας της Βερόνας., χωρίς να κρύβεται πίσω από τον φακό του.
O Emin Altan (TUR) πλησιάζει πολύ προσεκτικά τον επιθανάτιο εναγκαλισμό των γιγαντιαίων ριζών στα μεγαλoπρεπή, αν και εδώ και αιώνες εγκαταλειμμένα ανάκτορα του Angkor (Ταιλανδη). Το φως και τα σκαλίσματα πάνω στις γιγαντιαίες πέτρες είναι αυτό που εξιτάρει περισσότερο τον φωτογράφο.
Η Miya Ando Stanoff (US) παρουσιάζει ZEN τοπία, δουλεύοντας το γκρι σε μεγάλες μεταλλικές επιφάνειες, όπου ο θεατής αντανακλάται συμμετέχοντας στα ήρεμα περιβάλλοντα που προβάλλουν οι εικόνες.
Ο Guillermo Srodek Hart (ARG) εστίασε τη δουλειά του στα πάμπολλα κόκκινα αναθέματα που υπάρχουν σε όλη σχεδόν την Αργεντινή για τον σύγχρονο Ρομπέν των Δασών της Αργεντινής Gauchito Gil και την άδικη εκτέλεση του, μετά από την οποία έχει συνδεθεί με πολλά θαύματα..
Ο Jan Van Ijken (NL) φωτογραφίζει τo Πάσχα των καθολικών στην Ισπανία. Η μεγάλη βδομάδα, γιορτάζεται με λιτανείες όπου συμμετέχουν οι πιστοί, με σαβανωμένα πρόσωπα και σώματα, ζωγραφισμένες κουκούλες και κρατούν στα χέρια τους βαριά αγάλματα και σταυρούς, που αγγίζουν μ' αυτά ο ένας τον άλλον. Η λιτανεία αυτή που γίνεται εδώ και πολλούς αιώνες στην Σεβίλλη, τελειώνει με την δύση του ήλιου.
Nermine Hammam (EGYP) φωτογραφίζει την ASHURA, με την οποία οι σιίτες στο Ιράν, Ιράκ, Λίβανο και Μπαχρέιν τιμούν τη μνήμη του αγώνα μέχρι θανάτου των επίγονων του Μωάμεθ. Γι αυτό εκείνη την συγκεκριμένη ημέρα κάνουν λιτανείες και αυτοτιμωρούνται με αλυσίδες και αιχμηρά όργανα, δηλώνοντας μ' αυτόν τον τρόπο θρησκευτική πίστη.
Ο Patrick Brown (THAI) φωτογραφίζει τη θρησκευτική γιορτή Χορτοφαγιίας που γίνεται κάθε χρόνο στα νότια της Ταυλάνδης. Οι συμμετέχοντες τιμούν τους θεούς αψηφώντας τη φωτιά, περνώντας βελόνες στο κορμί τους και υπομένοντας άλλες κακουχίες.
Ο Toledano Philip (GB) οπτικοποιεί τις ελπίδες αλλά και την παράνοια της σύγχρονης Αμερικής, κάνοντας ένα προκλητικό και καυστικό σχόλιο επάνω στον τρόπο ζωής και τα ήθη μιας χώρας που ξεχυλίζει από αντιφάσεις.
Ο Marco Ambrosi (ITL) για να φωτογραφίσει τους Δυτικοαφρικανούς μετανάστες της Βερόνας, έπρεπε να τους αναζητήσει έξω, την ώρα που εκκλησιάζονταν και να τους καλέσει προσωπικά να ποζάρουν στο αυτοσχέδιο στούντιο που έστηνε επί τόπου.
Η Janek Markstahler (GER) παρακολουθεί εδώ και χρόνια τις λατρευτικές εκδηλώσεις των πιστών και τις λιτανείες προς το υπέρτατο ον, με αντικείμενα και ήχους.
Τα αγκαθωτά στεφάνια, τα κουμποσκίνια, οι σταυροί στο λαιμό και τα ρούχα, μοναχών και ιερωμένων, και τα χρωματιστά σκηνώματα της Paula Muhr (GER), σε βάζουν με μυστηριακό τρόπο να προσεγγίσεις την πίστη.
Ο Αλέξανδρος Δοβρίδης παρακολουθεί τους συμμετέχοντες στο καρναβάλι του Σοχού (Ν. Θεσσαλονίκης), που χάνεται στα βάθη των αιώνων. Χαρακτηριστικό τους οι ιδιόμορφες χρωματιστές στολές και η Διονυσιακή τους διάθεση.
Ο Δημήτρης Προκοπίου απεικονίζει εσωτερικούς καθημερινούς χώρους που έχουν μετατραπεί σε χώρους πίστης και λατρείας, με πρόσωπα οικεία, καθημερινά κουρασμένα από τον μόχθο και από την ζωή.
Η Στεφανία Μιζάρα φωτογραφίζει σε τρία χωριά της Μακεδονίας το Διονυσιακής προέλευσης, με την συνδρομή των Άγιων Κωνσταντίνου και Ελένης υπερβατικό έθιμο των ανυπόδητων αναστενάρηδων επάνω στην θράκα .
Η Έφη Πεταλά ανιχνεύει τη θρησκευτικότητα που υπάρχει διάχυτη σε έναν αρχαιολογικό χώρο, προσπαθεί να καταγράψει τα μηνύματα που λαμβάνει από τα -κατά τα άλλα- άψυχα ερείπια, να διηγηθεί την ιστορία τους...
Ο Βασίλης Καρκατσέλης παρουσιάζει αναθήματα. Βίντεο (Σκην:Σταύρου Δαγτζίδη), κερί, ύφασμα και πλεγμένες φωτογραφίες 258Χ154 εκ. 2007/8. Ένα λευκό αστερέωτο φωτογραφικό χαρτί μετατρέπεται σε τοίχο από ξωκλήσι και υφίσταται όσα και αυτός από τους πιστούς της φωτογραφίας. Έργο ζωντανό (αλλάζει με την πάροδο του χρόνου, το σχετικό φωτισμό, την υγρασία) και σε εξέλιξη, ανοικτό στη συμμετοχή του κοινού.
Ο Σταύρος Δαγτζίδης φωτογραφίζει ένα από τα μεγαλύτερα πανηγύρια που έχουν διατηρηθεί στην Ελλάδα, χωρίς να τα εξαφανίσει ο χρόνος, το πανηγύρι του Αγ. Σίμου στο Μεσολόγγι, που γίνεται κάθε χρόνο τον Ιούνιο. Μαζεύονται πλήθος πιστοί και πάρα πολύ τσιγγάνοι από όλη την Ελλάδα, όπου και βαφτίζουν τα παιδιά τους, κάνοντας τάματα.
Ο Θανάσης Ράπτης παρακολουθεί την αγιοποίηση απλών αθώων καθημερινών ανθρώπων, μέσα από τον ανεμοστρόβιλο και τις χιλιάδες συμπληγάδες της ζωής. Ο φωτογράφος μας λέει ότι σ' όλους αυτούς αξίζει φωτοστέφανο.
Ο Δημήτρης Δεσποινούδης δε νοιάζεται τόσο για τα σύμβολα μέσα στις εκκλησίες ούτε για τους εξωτερικούς χώρους. Προχωρά μέσα, κάτω, σε χώρους δύσκολους, αποτρόπαιους και δυσάρεστους. Πηγαίνει σε υπόγεια, στους εσχατεύοντες τόπους, τελευταίο καταφύγιο των πιστών, που υπηρέτησαν ευλαβικά τον θεό και εκεί επί τέλους, βρίσκουν ανάπαυση τα οστά τους.
Ο Αργύρης Λιαπόπουλος παρακολουθεί, πότε από κοντά και πότε από μακριά, τα τάγματα των περιστρεφόμενων Μεβλεβι Δερβίσηδων (Τουρκία αλλά και αλλού), αυτή τη σέχτα που αντλεί την ιδεολογία από την περιστροφή και ήταν αναπτυγμένη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ο Ευθύμης Μουρατίδης μέσα από απλά σύμβολα πίστης σταυρούς φυλαχτά αναδεικνύει μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα αποτέλεσμα της παραμόρφωσης που επιβάλλει η ιατρική σκοπιμότητα. Η άβολη αίσθηση του ασθενούς πρό της αμείλικτης στιλπνής επιφάνειας μεταμορφώνεται σε αισθαντική και μυστηριώδη ικεσία.
Ο Στέλιος Καλογεράκης κατασκευάζει τα δικά του μυστηριώδη περιβάλλοντα, όπου η διάχυτη θρησκευτικότητα συνομιλεί με τη μελλοντολογική αιθητική και την έντονη ανθρώπινη παρουσία.
Η Δήμητρα Ερμείδου μέσω της φωτογραφίας και τις εικαστικής ανασύνθεσης, δημιουργεί χώρους διαλογισμού ή χώρους παθών, τόπους λατρείας ή εσωτερικούς λαβύρινθους. Τμήματα του ελληνικού αστικού χώρου, αρχαία κτίσματα και ερείπια, ουρανοί φορτισμένοι και τοπία με έκδηλη την ανθρώπινη παρέμβαση, εξελίσσονται σε μυστηριακά σκηνικά με μνημειακή διάσταση, όπου λαμβάνουν μέρος φανταστικές τελετές.
Η Χαρά Χρυσανθάκη στο οδοιπορικό που κάνει τόσα χρόνια στα Μοναστήρια και τις εκκλησίες της Ελλάδος και τις κοίτες της Ορθοδοξίας στο εξωτερικό, στάθηκε μπροστά στους χιλιάδες πιστούς που συνάντησε αλλά και στα εκατοντάδες σύμβολα της πίστης.
Ο Ηλίας Πολίτης αναζητά την θρησκευτική Πίστη, την εσωτερική ισορροπία και πως εξωτερικεύεται η Πιστη σε ακραίους τόπους και χρόνους.
Ο Γιάννης Χολογκούνης συμμετέχει και φωτογραφίζει το πανηγύρι στον Αγ. Νικόλαο της Χαλκιδικής, τα λεγόμενα «εικονίσματα». Το έθιμο, που χάνεται στα βάθη των αιώνων, το συναντάμε και σε άλλα μέρη της Μακεδονίας, αμέσως μετά το Πάσχα και συνοδεύεται από λιτανείες και ιεροτελεστίες για το κάρπισμα της γης.
Η Χριστίνα Παπαφράγκου μας μυεί στη μυσταγωγία των χορών που γίνονται κάθε χρόνο στο Φλάμπουρο, Σερρών. Πρόκειται για τους Μπαμπούιρους που προέρχεται από διονυσιακές λατρείες αλλά στο Φλάμπουρο έχει συνδεθεί με την λατρεία της Αγίας Άννας.
Η Florence Messager (GR-FR) χρησιμοποιεί την φωτογραφία αλλά και την ζωγραφική τελείως αφαιρετικά για να εκφράσει τη Θεοποίηση των ιερειών του σύγχρονου κινηματογράφου, Ελληνίδων και ξένων.
Instalation by Vasilis Karkatselis
ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ / ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΔΡΑΣΗ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΟ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟ
1. ΤΡΙΤΗ 24 ΙΟΥΝΙΟΥ
Διαδραστική παραγωγή ενός έργου για την πίστη από τον Βασίλη Καρκατσέλη.
Ο δημιουργός, από το πρωί έως το βράδυ, βρίσκεται στο χώρο τη έκθεσης και, παρουσία κοινού, κατασκευάζει ένα συμπληρωματικό της υπάρχουσας εγκατάστασης, έργο. Το κοινό της πόλης καλείται να φέρει δικές του φωτογραφίες, οι οποίες μετά από κοινή επεξεργασία, θα ενσωματωθούν στο υπό κατασκευή έργο. (το συνολικό project αναμένεται να ολοκληρφθεί σε τρεις συνεχόμενες δράσεις.)
2. ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ
Συνέχιση της διαδραστικής παραγωγής του έργου για την πίστη από τον Βασίλη Καρκατσέλη.
3. ΠΕΜΠΤΗ 4 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ
Συνέχιση της διαδραστικής παραγωγής και ολοκλήρωση του έργου για την πίστη από τον Βασίλη Καρκατσέλη. Το έργο μετά την ολοκλήρωσή του, θα προσφερθεί για φιλανθρωπικό σκοπό