Στον Πολυχώρο Tέχνης "Aπόγειο", στα πλαίσια του New Balkan - Θεσσαλονίκη 2002.
Η φωτογραφία του Hromic είναι η τέχνη της αποκάλυψης. Για το λόγο αυτό, ο Hromic δεν «δημιουργεί» αλλά «ανακαλύπτει, αντιλαμβάνεται, μετακινεί τη φωτογραφική του μηχανή ένα χιλιοστό αριστερά ή δεξιά, φωτογραφίζοντας τα θέματα του από κοντά ή μακριά...». Προκύπτουν έτσι αυτά τα αμέτρητα πέτρινα Σκέρτσα, κάθε ένα με τη δική του απόχρωση, το δικό του χαρακτήρα, ρυθμό και σημασία. Και κάθε ένα από αυτά τα Σκέρτσα, αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της απεραντοσύνης του σύμπαντος και μας θυμίζει τον μυστικιστή Ibn’ Arabi όταν αναρωτιέται (στο μυθιστόρημα Θάνατος και ο Δερβίσης, της Mesa Selimovic κεφάλαιο 3): «Μπορεί ένα δοχείο να φυλακίσει όλο το νερό της απέραντης θάλασσας;» για να απαντήσει στη συνέχεια, «κανείς δεν μπορεί να φυλακίσει την απέραντη θάλασσα σ’ ένα δοχείο αλλά αυτό που βρίσκεται μέσα στο δοχείο είναι παρόλα αυτά η θάλασσα”.
Οι φωτογραφίες αυτές απεικονίζουν τις άπειρες μεταμορφώσεις και μεταφωνίες των οπτικών στοιχείων που γεννούν νέες αισθητικές αξίες και νέες μονάδες οι οποίες υπάρχουν σε συνύπαρξη με τη διεισδυτική φωνή του μυστηρίου της φύσης και της ίδιας της δημιουργικότητας. Όταν τις ανασύρουμε από τη σφαίρα της φαντασίας στο επίπεδο του εδάφους, από τη γη των πρωτόγονων πηγών και πηγαδιών αυτού που ονομάζουμε «ο κόσμος μας», αυτό το μυστήριο και αυτή η δημιουργικότητα σε συνδυασμό με το ταλέντο του καλλιτέχνη, μεταλλάσονται σε κάτι το εξαιρετικά εκφραστικό και, λόγω της εμφάνισης του, παράξενο και ενδιαφέρον.
Συνεπώς, κάθε μία φωτογραφία του Hromic αντιπροσωπεύει συγχρόνως τα θραύσματα και την ολότητα του σύμπαντος τόσο μέσα χρονικά όρια όσο και μέσα σε χωροταξικά πλαίσια. Οι φωτογραφίες του είναι τελικά Σκέρτσα στα οποία ο χρόνος και ο χώρος, μέσω του προσωπικού χρώματος που τους δίνει ο καλλιτέχνης, δημιουργούν μια σύνθεση οπτικών οιωνών τους οποίους βλέπουμε πάνω στην ψύχρα της πέτρας, στις ρυτίδες και τις διαβρώσεις της, στις χαρακές που έχει αφήσει επάνω στην επιφάνεια της ο χρόνος. Η συνάντηση συνεπώς με τις φωτογραφίες του Kemal Hromic αντιπροσωπεύει μια πολύπλευρη και σύνθετη εμπειρία αναζήτησης, ανακάλυψης και δημιουργικότητας. Είναι η συνάντηση με κάτι που υπανίσσεται την ολότητα τόσο της μακροκοσμικής όσο και της μικροκοσμικής πραγματικότητας του κόσμου που κατοικούμε, ενός κόσμου που ο άνθρωπος σκοντάφτει ενώ αναζητά απαντήσεις σε ερωτήσεις απολαμβάνοντας ταυτόχρονα την αστείρευτη πηγή καλλιτεχνικής και ποιητικής έμπνευσης.
Hromic’s photography is the art of discovery. He is therefore, not “creating” but “discovering, perceiving, moving his camera a millimetre to the right or left, filming his motives from close or far distance”… That is how these countless and visual and stone Scherzos occur, each with its own hue, its character, rhythm and meaning. And each one of these Scherzos is part of the immensity of universe and that reminds us of the mystic Ibn’ Arabi who wonders (in the novel Death and the Dervish, chapter 3 by Mesa Selimovic): “Could one single bowl hold the water of a vast sea?” followed by the response: “One cannot hold the whole vast seat in a bowl, but what is in the bowl is still the sea”.
Thus, each and every photo made by Hromic represents both the fragments and the totality of universe temporarily as well as spatially. His photographs are therefore the Scherzos in which time and space, featuring the personal colour of their author, creates the synthesis of the visual sign found in the coldness of stones, in the wrinkles, the erosions and the inscriptions time has left on their surface.
These photographs are the example of immensely numerous transformations and mutations of individual visual elements that generate new aesthetic values and new units, altogether functioning through the piercing sound of nature’s mystery and creativity. When drawn down, from the sphere of fantasy to the level of ground, of land of primordial sources and wells of what we call “our world”, this mystery and this creativity, accompanied with artist’s talent, become exceptionally expressive and, by its appearance, bizarre and interesting.
This is the reason why this encounter with the photographs of Kemal Hromic represents a multifaceted and complex experience of a search, discovery and creativity, the encounter with something that suggests the totality of both macrocosmic and microcosmic materiality of the world we inhabit, the world in which man stumbles while searching for many questions, experiencing it simultaneously a never-ending source of artistic and poetic inspiration.
Γεννήθηκε το 1940 στο Σαράγεβο. Αποφοίτησε το 1967 από την Ακαδημία Εφαρμοσμένων Τεχνών στο Βελιγράδι.
Ασχολήθηκε με βιομηχανικό σχέδιο και γραφικές τέχνες για 25 χρόνια κι επίσης εργάστηκε ως καθηγητής εφαρμοσμένων τεχνών σε γυμνάσιο του Σαράγεβο.
Είναι μέλος πολλών καλλιτεχνικών ομάδων και έχει οργανώσει 34 ατομικές εκθέσεις. Συμμετείχε επίσης σε 38 ομαδικές εκθέσεις οι οποίες έλαβαν χώρα σε Γιουγκοσλαβία και στο εξωτερικό.
Ο κύριος Hromic έχει βραβευτεί πολλές φορές για το καλλιτεχνικό του έργο τόσο στον τομέα του σχεδίου όσο και της φωτογραφίας. Τα τρία τελευταία βραβεία που έλαβε ήταν το 1998 “Βραβείο για σχέδιο πάνω σε ύφασμα”, το 1999 “Βραβείο για σχέδιο πάνω σε γυαλί” και το 2000 “Βραβείο Φωτογραφίας”.
Συμμετείχε σε πολυάριθμες συναντήσεις και συμπόσια με θέμα τις γραφικές τέχνες και το βιομηχανικό σχέδιο. Τα έργα του παρουσιάζονται σε γκαλερί τέχνης, μουσεία, ινστιτούτα καθώς και σε προσωπικές συλλογές στη Γιουγκοσλαβία και το εξωτερικό.
He was born in 1940 in Sarajevo. In 1967 he graduated from the Academy of Applied Arts in Beograd.
He worked as a designer for 25 years in the company “Famos” and for 5 years he taught applied arts in a high school in Sarajevo.
He is member of many artistic clubs, and organized 34 solo exhibitions and participated in 38 group exhibitions in Yugoslavia and abroad.
Mr. Hromic received many awards and prizes for his artistic work in design and photography as well. The last three prizes he won were in 1998 “Textile Award”, in 1999 “Glass Award” and in 2000 “Photo Award”.
He participated in numerous congresses and symposiums for graphic and industrial design. His works are presented in various galleries, museums, and institutions as well in private collections in Yugoslavia and abroad.
